مجله اطلاع رسانی پزشکی نوین

مقدمه: یکی از انواع شناخته شده مهاجرت، پدیده‌ی «فرار مغزها» یا به تعبیری دیگر «مهاجرت نخبگان» ‌است که موجب انتقال سرمایه‌های انسانی از کشورهای عقب مانده به سمت دنیای پیشرفته شده است‌. این مهاجرت در گروه فارغ‌التحصیلان پزشکی می‌تواند عوارض زیادی را برای ساختار خدمات بهداشتی هر کشوری ایجاد کند.

روش ها: پژوهش حاضر، پژوهشی پیمایشی توصیفی و با رویکرد علم سنجی است. جامعه پژوهش شامل بروندادهای علمی پژوهشگران و اعضای هیأت علمی ایرانی حوزه پزشکی در سال 1392 از 88 دانشگاه برتر کشورهای صنعتی و توسعه یافته که بر اساس نظام‏های معتبر رتبه‏بندی دانشگاه‏های جهان انتخاب شدهاند، است.

یافته‌ها: یافته‏های بدست آمده از پژوهش نشان داد که از مجموع 6126 مقاله علمی تولید شده توسط مهاجرین مورد بررسی، تنها 489 مدرک (8%) قبل از مهاجرتشان و بخش قابل توجهی از مقالات (5637 یعنی بیش از 92%) در خارج از کشور منتشر شده‏ است. همچنین بیشترین تولیدات علمی در کشورهای ایالات متحده امریکا (2090 مقاله) و بریتانیا (1036 مقاله) تالیف و منتشر شده است. به علاوه بخش اندکی از برونداد علمی مهاجرین ایرانی با همکاری پژوهشگران داخل و نزدیک به دو سوم آنها با همکاری همکاران خارجی‏شان تهیه شده است.

نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که آمار مهاجرت در میان پژوهشگران مرد بیشتر از پژوهشگران زن است. بعلاوه مقصد بیش از نیمی از این افراد، کشورهای ایالات متحده امریکا و کانادا بوده است که از مهمترین عوامل آن می‏توان به سیاست‏های تشویقی و مالی بسیار مناسب این کشورها اشاره کرد.