مقدمه: یکی از انواع شناخته شده مهاجرت، پدیدهی «فرار مغزها» یا به تعبیری دیگر «مهاجرت نخبگان» است که موجب انتقال سرمایههای انسانی از کشورهای عقب مانده به سمت دنیای پیشرفته شده است. این مهاجرت در گروه فارغالتحصیلان پزشکی میتواند عوارض زیادی را برای ساختار خدمات بهداشتی هر کشوری ایجاد کند.
روش ها: پژوهش حاضر، پژوهشی پیمایشی توصیفی و با رویکرد علم سنجی است. جامعه پژوهش شامل بروندادهای علمی پژوهشگران و اعضای هیأت علمی ایرانی حوزه پزشکی در سال ۱۳۹۲ از ۸۸ دانشگاه برتر کشورهای صنعتی و توسعه یافته که بر اساس نظامهای معتبر رتبهبندی دانشگاههای جهان انتخاب شدهاند، است.
یافتهها: یافتههای بدست آمده از پژوهش نشان داد که از مجموع ۶۱۲۶ مقاله علمی تولید شده توسط مهاجرین مورد بررسی، تنها ۴۸۹ مدرک (۸%) قبل از مهاجرتشان و بخش قابل توجهی از مقالات (۵۶۳۷ یعنی بیش از ۹۲%) در خارج از کشور منتشر شده است. همچنین بیشترین تولیدات علمی در کشورهای ایالات متحده امریکا (۲۰۹۰ مقاله) و بریتانیا (۱۰۳۶ مقاله) تالیف و منتشر شده است. به علاوه بخش اندکی از برونداد علمی مهاجرین ایرانی با همکاری پژوهشگران داخل و نزدیک به دو سوم آنها با همکاری همکاران خارجیشان تهیه شده است.
نتیجهگیری: نتایج نشان داد که آمار مهاجرت در میان پژوهشگران مرد بیشتر از پژوهشگران زن است. بعلاوه مقصد بیش از نیمی از این افراد، کشورهای ایالات متحده امریکا و کانادا بوده است که از مهمترین عوامل آن میتوان به سیاستهای تشویقی و مالی بسیار مناسب این کشورها اشاره کرد.