دوره 8، شماره 1 - ( بهار 1401 )
جلد 8 شماره 1 صفحات 13-2 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Zarei A, Asgharinajib M, Alipour S. Web-based Information for Medical Tourism: Case Study of AriaMedTour
Medical Tourism Company, Iran. JMIS 2022; 8 (1) :2-13
URL: http://jmis.hums.ac.ir/article-1-363-fa.html
URL: http://jmis.hums.ac.ir/article-1-363-fa.html
زارعی عظیم، اصغری نجیب مریم، علی پور سیما. گردشگری و اطلاع‌رسانی پزشکی مبتنی بر وب: یک رویکرد نتنوگرافی (مورد مطالعه: پلتفرم گردشگری پزشکی آریا مدتور). اطلاع‌رسانی پزشکی نوین. 1401; 8 (1) :2-13
گروه مدیریت، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران.
متن کامل [PDF 6734 kb]
(846 دریافت)
| چکیده (HTML) (1342 مشاهده)
متن کامل: (1156 مشاهده)
مقدمه
گردشگری پزشکی یکی از اشکال اصلی گردشگری سلامت و یک روند در حال ظهور است [1]. «گردشگری پزشکی به معنای سفر هدفمند به یک کشور خارجی است تا گردشگر تحت درمان پزشکی موردنظر قرار گیرد، سلامتی خود را حفظ کند و کیفیت زندگی‌اش را بهبود بخشد» [2]. بیماران برای درمان‌های تخصصی جراحی و سایر اشکال مراقبت‌های پزشکی به مقاصد خارجی سفر می‌کنند. با افزایش سفرهای مرزی مقرون‌به‌صرفه و پیشرفت سریع فناوری، این حرکات معمول‌تر می‌شوند [3]. این سفرها که طیف وسیعی از درمان‌ها شامل مراقبت از دندان، جراحی زیبایی، جراحی انتخابی و لقاح داخل آزمایشگاه را دربر می‌گیرد، ممکن است حتی از راه دور و بین‌قاره‌ای باشند [2].
جهانی شدن سلامت و مراقبت‌های بهداشتی، با روندهای نوظهور در ارائه مراقبت‌های بهداشتی فردی و دسترسی مصرف‌کننده به سایت‌های اینترنتی مرتبط با سلامت موازی شده است [4]. در سال‌های اخیر پوشش رسانه‌ای و شواهد روایتی درباره این اشکال جدید تحرک بیماران یا مصرف‌کنندگان، در جایی که افراد برای استفاده از خدمات درمانی به خارج از کشور محل سکونت خود سفر می‌کنند، افزایش یافته است [5, 6]. در مرکز رشد گردشگری پزشکی تجاری‌سازی نهفته است و در برخی موارد این امر بر اساس دسترسی به منابع وب است تا مصرف‌کننده با اطلاعات، تبلیغات و مقاصد بازار آشنا شود و مصرف‌کنندگان با مجموعه‌ای از ارائه‌دهندگان و کارگزاران مراقبت‌های بهداشتی مرتبط شوند. با توجه به جایگاه محوری منابع مبتنی بر وب، سؤالات مهمی در مورد نقش و عملکرد آن‌ها وجود دارد، ازجمله انواع و در دسترس بودن اطلاعات ارائه‌شده، منشأ و کیفیت اطلاعات، رازداری برای بیمار و اینکه چگونه اطلاعات ارائه‌شده از طریق اینترنت، انتخاب درمان، ارائه‌دهنده و مقصد بیمار را تغییر می‌دهد. به‌طور خلاصه، چگونه جست‌وجوگر (یا موج‌سوار) به مصرف‌کننده درمان در خارج تبدیل میشود؟ «اینترنت نحوه استفاده مردم از مراقبت‌های بهداشتی، نحوه به دست آوردن اطلاعات و نحوه ارزیابی جایگزین‌های [درمان] را تغییر می‌دهد» [7]. در مورد گردشگری پزشکی حقیقت این گفته با نیاز به پیشبرد درک ما از نقش اینترنت در تسهیل دسترسی به درمان‌ها تعدیل میشود. زیرا در زمینه مراقبت‌های بهداشتی، اینترنت طیف وسیعی از گزینه‌ها را برای دسترسی به اطلاعات مربوط به تشخیص حرفه‌ای، مراقبت‌های بعد و پشتیبانی ارائه می‌دهد. محرک اصلی پلتفرمی است که بر مبنای اینترنت برای دسترسی به اطلاعات و تبلیغات مراقبت‌های بهداشتی ارائه شده است. اطلاع‌رسانی مناسب منجر به آگاهی گردشگران پزشکی از قابلیت‌های حال حاضر خدمات سلامت میشود [8].
با توجه به اینکه تبلیغات رسانه‌ای در جذب گردشگران موثر است، به نظر می‌رسد تبلیغ توانمندی‌های کشور در این زمینه در رسانه‌های بین‌المللی می‌تواند به جذب هر‌چه بیشتر گردشگران پزشکی کمک کند [8]. به‌ویژه تبلیغات از طریق فضای آنلاین می‌تواند در این امر مؤثر باشد. تکنیک‌ها و روش‌هایی نیز برای بررسی رسانه‌های اینترنتی به وجود آمده است تا اثربخشی استفاده از این رسانه‌ها را در تبلیغات بالا ببرند. تکنیک‌های تحقیق برای مطالعه جوامع و شبکه‌های مجازی، می‌تواند با مشارکت فعال اعضای جامعه یا نظارت غیرفعال بر جامعه و تلفیق اطلاعات، دانش و ایده‌های جمع‌آوری‌شده برای تصمیم‌گیری را بهبود بخشد [9]. یکی از رویکردهای تحقیق در جوامع آنلاین نتنوگرافی است که اغلب از ترکیب تکنیک‌ها و ابزارهای کیفی و کمی برای بهره‌گیری از ذهنیت مشتریان در فضای مجازی حمایت می‌کند. درواقع نتنوگرافی یک روش تحقیق کیفی و تفسیری است که از مردم‌نگاری بهینه‌شده در اینترنت استفاده می‌کند [10] و به درک محقق از جوامع آنلاین کمک می‌کند. به‌ویژه در حال حاضر با توجه به ظهور پلتفرم‌هایی مانند اینستاگرام، یوتیوب، آپارت و ...، داده‌های آنلاین بیش‌از‌پیش مورد توجه محققان قرار گرفته‌اند.
در بیست سال گذشته شاهد افزایش قابل توجهی در تعداد افرادی بوده‌ایم که به خارج از کشور برای درمان‌های پزشکی مراجعه می‌کنند [11]. کشورهای میزبان، گردشگری پزشکی را منبع سود اقتصادی [12] و ابزاری قدرتمند برای کاهش نابرابری‌ها در مراقبت‌های بهداشتی در سراسر جهان می‌دانند [13]. برای گسترش پوشش بازار، اطلاع‌رسانی و تبلیغ، پذیرش، ارتباط و بسیاری دیگر از فعالیت‌های گردشگری پزشکی ضروری است. متأسفانه به دلیل پویایی و وسعت آن، این پدیده تا‌کنون به‌طور کامل مطالعه نشده است [14, 15, 16]. در ادامه به تعدادی از پژوهش‌هایی که در این زمینه شده است، اشاره میشود.
طاهری و همکاران، اهمیت درک بازاریابی و جذب بیماران در گردشگری پزشکی را بررسی کردند و تبلیغات دهان‌به‌دهان را مهم‌ترین روش در کسب اطلاعات و بازارایابی در این حوزه شناسایی کردند [17]. میلر و همکاران، در پژوهشی با استفاده از نظرسنجی الکترونیکی خدمات و محصولات ارائه‌شده در گردشگری پزشکی را بررسی کردند. نتایج نشان داد که دندان‌پزشکی متداول‌ترین خدمات پزشکی است. اکثر شرکت‌کنندگان در پژوهش نیز تمایل خود را برای ادامه مشارکت در گردشگری پزشکی اعلام کردند [18]. چام و همکاران، نیز در پژوهش خود نشان دادند که تصویر نام تجاری بر کیفیت خدمات درک‌شده در بین گردشگران پزشکی تأثیر می‌گذارد [19]. نیلاشی و همکاران، عوامل انسانی و تکنولوژیکی را مهم‌ترین عوامل برای پذیرش گردشگری پزشکی شناسایی کردند [20]. مونوزلویا و دلاهوزکورا در پژوهشی نشان دادند که منابع اطلاعات بر برداشت‌های شناختی و بر قصد بازدید از یک مقصد گردشگری تأثیر می‌گذارد [21]. لانت و همکاران، در پژوهشی به‌طور اجمالی جدیدترین پیشرفت در گردشگری پزشکی را بررسی کردند و نحوه ارتباط آن با ظهور وب‌سایت‌های اینترنتی تخصصی را مطالعه کردند و اطلاعات فناوری گردشگری را در ادبیات گسترده‌تر مربوط به جست‌و‌جوی اطلاعات، کیفیت اطلاعات و تصمیم‌گیری قرار دادند [3].
نجاری و همکاران، در پژوهشی نشان دادند که مهم‌ترین ابعاد توریسم‌درمانی، شامل هزینه‌های درمانی، کیفیت و ارزش‌آفرینی خدمات درمانی، عوامل فردی، دولتی و اطلاع‌رسانی به گردشگران پزشکی است [22]. طبیبی و همکاران، در پژوهشی نتیجه گرفتند که تبلیغات رسانه‌ای با جذب گردشگران پزشکی رابطه معنی‌داری دارد [8].
با توجه به مطالعات انجام‌شده در زمینه گردشگری پزشکی و به دلیل تحولات دیجیتال و ایجاد ابزارهای رسانه‌ای جدید، همچنین تأثیر آن‌ها بر شکل‌گیری داده‌های آنلاین در پلتفرم‌ها، شبکه‌های اجتماعی و وب‌سایت‌ها نیاز به توجه و تمرکز بیشتر بر داده‌های آنلاین که منجر به اطلاع‌رسانی بهتر و بیشتر می‌شوند احساس میشود. همچنین در سال‌های اخیر شاهد این بوده‌ایم که وب‌سایت‌هایی که جهت ارائه اطلاعات برای گردشگران پزشکی ایجاد شده‌اند، افزایش چشم‌گیری‌داشته‌اند. با وجود رشد تعداد وب‌سایت‌های مرتبط با گردشگری پزشکی، در حال حاضر کمبود شواهد تجربی در مورد نقش و تأثیر اطلاع‌رسانی این وب‌سایت‌ها بر رفتار مصرف‌کنندگان مراقبت‌های بهداشتی، وجود دارد. بنابراین هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی محتوای تولید‌شده وب‌سایت‌های خدمات گردشگری پزشکی جهت اطلاع‌رسانی به گردشگران است.
مواد و روش‌ها
این مطالعه کاربردی یک رویکرد استقرایی را در پیش می‌گیرد که قادر به ارائه داده‌های کیفی است. استفاده از تحقیقات کیفی در شرایطی مناسب است که هدف محقق درک معنایی است که شرکت‌کنندگان در تحقیق به رویدادها و موقعیت‌ها و ارزیابی زمینه‌ای که در آن ایجاد میشود، می‌دهند [23]. از این رو در پژوهش حاضر که در سال 1400 انجام شده است از روش تحقیق کیفی نتنوگرافی استفاده شده است.
در اواخر دهه 1990، محققان بازاریابی شروع به تطبیق و گسترش روش‌های مردم‌نگاری مبتنی بر بازارهای آنلاین کردند [24] که به نام نتنوگرافی شناخته شد. نتنوگرافی مانند سکوهای استخراج و اکتشاف معادن است، زیرا از ابزارهای زیادی مانند تجزیهوتحلیل تعداد کلمات، تجزیهوتحلیل احساسات و شباهت‌های زبان طبیعی به روال شناخته‌شده، برای به دست آوردن درک فرهنگی در یک زمینه موردنظر، استفاده می‌کند [25]. مطالعه نتنوگرافی روشی برای تحقیق در بازار است، زیرا به مکالمات واسطه‌ای رایانه‌ای علاقه‌مند است [26].
در یک نتنوگرافی، داده‌ها به سه صورت جمع‌آوری می‌شوند: داده‌های بایگانی، داده‌های استخراج‌شده و داده‌های فیلدنوت. داده‌های بایگانی شامل هر داده‌ای است که محققان از اجتماعات رسانه‌های اجتماعی جمع‌آوری می‌کنند که بدون دخالت محققان در ایجاد داده‌هاست. این نوع داده‌ها می‌توانند به عنوان یک سابقه تاریخی و یک مبنای فرهنگی عمل کنند. داده‌های استخراج‌شده از طریق تعاملات شخصی بین محقق نتنوگرافی و اعضای جامعه مربوطه ایجاد میشود. داده‌های استخراج‌شده می‌تواند ناشی از شرکت محقق در بحث‌های مداوم، شرکت در مکالمه یا آغاز آن یا تبادلاتی باشد که ماهیت بیشتری از نظر مصاحبه دارند. سرانجام، داده‌های فیلدنوت شامل یادداشت‌های محققان در مورد مشارکت آن‌ها در یک جامعه و تأملات آن‌ها در مورد این تعاملات است [27]. بنابراین با توجه به توضیحات داده‌شده، در این پژوهش محققان بر اساس دو عنصر مهم در مجموعه داده‌ها، یعنی داده‌هایی که محققان مستقیماً از طریق ارتباطات رایانه‌ای اعضای جامعه آنلاین با استفاده از رایانه ثبت می‌کنند و داده‌هایی که محققان درمورد مشاهدات خود (تعاملات و معانی) از جامعه و اعضای آن ثبت می‌کنند [9]، اطلاعات را جمع‌آوری کردند و با توجه به اینکه تحلیل محتوای متنی می‌تواند در نتنوگرافی مفید واقع شود و به توازن گفتمان و رفتار مشاهده‌شده منجر شود [27]، با بهره‌گیری از تحلیل محتوای متنی اطلاعات دیجیتال را به عنوان یک کل بررسی کردند و به زمینه‌های مختلف شبکه آن پیوند دادند. این زمینه‌ها می‌توانند شامل موضوعات، سایت، اعضا، پوسترهای پیام یا مکالمه‌ها باشند.
این پژوهش اثربخشی اطلاع‌رسانی از طریق محتوا و تبلیغات تولید‌شده در وب‌سایت گردشگری پزشکی آریا مدتور را در سال 1400 با تحلیل کامنت‌های مشتریان گردشگری پزشکی در وب‌سایت شرکت واکاوی می‌کند. بعد از کپی، جای‌گذاری و ضبط شصت کامنت موجود در وب‌سایت شرکت، تحلیل مضمون کامنت‌ها در نرم‌افزار Atlas.ti که محیطی منسجم و تجسمی است که قابلیت یافتن پاسخ‌هایی فرای تصور به پرسش تحقیق را فراهم می‌کند، انجام شد و بر اساس آن اثربخشی اطلاع‌رسانی شرکت بررسی شد. سپس ابر کلمات کامنت‌های مشتریان ایجاد شد. درنهایت نتایج حاصل از تحلیل مضمون و ابر کلمات تطبیق داده شد.
روایی و پایایی ابزار گردآوری اطلاعات
استراتژی‌های بهبود روایی در تحقیقات کیفی، استراتژی‌هایی را شامل میشود که باعث افزایش احتمال به دست آوردن یافته‌های معتبر می‌شوند و شامل انواع گوناگون هستند. در پژوهش حاضر جهت بررسی روایی پژوهش از روایی توصیفی استفاده شد. روایی توصیفی به صحت در گزارش اطلاعات توصیفی (مانند توصیف حـوادث، اشـیا، رفتارها، افراد، مجموعه‌ها، زمان‌ها و مکان‌ها) اشاره دارد. این نوع از روایی بدین جهت مـهم است که یکی از اهداف عمده در همه تحقیقات کیفی، تـوصیف اسـت. استراتژی مؤثر برای کسب روایی توصیفی، تـکثر مـشاهده‌گران است. در روایی توصیفی، تکثر مشاهده‌گران به معنی استفاده از چندین مشاهده‌گر برای ثـبت و تـوصیف رفتار مشارکت‌کننده‌ها و زمینه‌ای است که در آن قـرار دارند. بـهره‌گیری از چـندین مشاهده‌گر امکان کنترل چندگانه مـشاهدات بـرای اطمینان از توافق مشاهده‌گران درمورد آنچه اتفاق افتاده را به وجود می‌آورد. زمانی که مـشاهدات تـوسط چندین مشاهده‌گر تأیید شود، امکان کمتری وجود دارد که ناظران خـارجی تـحقیق، صحت مشاهدات گزارش‌شده را مـورد شـک قرار دهند. در این پژوهش سه مشاهده‌گر که مشخصات آن‌ها در جدول شماره 1 مشخص شده است، نظرات کاربران و محتوای ایجاد‌شده شرکت را تحلیل و بررسی کردند.
از این جهت روایی پژوهش حاضر مورد تأیید است.
جهت بررسی پایایی پژوهش از مرور یا بازخورد همتایان استفاده شد. بازخورد همتایان، نوعی کنترل بیرونی بر فرایند پژوهش است که بسیار شبیه پایایی بین ارزیابان در پژوهش کیفی است. لینکلن و گوبا (1985)، نقش همتای ارزیاب را همانند نقش «منتقد مدافع» می‌دانند. فردی که با پژوهشگر صادق است، سؤال‌های چالش‌برانگیزی درمورد روش‌ها، معانی و تفاسیر می‌پرسد و با گوش سپردن همدلانه به احساسات پژوهشگر، فرصت تخلیه هیجانی او را فراهم می‌آورد. به این ترتیب که فرد ارزیاب و پژوهشگر یادداشت‌های مکتوبی از جلساتشان که «جلسات بازخورد همتا» نامیده میشود، در اختیار دارند [28]. در پژوهش حاضر اساتید دانشگاه به عنوان ارزیاب، پایایی پژوهش را بررسی کردند و پایایی تأیید شد. با توجه به اینکه تولید داده در روش نتنوگرافی به‌گونه‌ای است که از ابتدا با قصد بازنمایی در تحقیق ایجاد نشده است و افراد با میل شخصی نظرات خود را در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌کنند، ماهیت روش نتنوگرافی منحصر‌به‌فرد و بحث‌برانگیز است و رویه‌های اخلاقی مشخصی در این روش وجود ندارد.
یافته‌ها
یافته‌های پژوهش حاضر در دو مرحله تحلیل محتوای وب‌سایت و تحلیل کامنت‌های مشتریان و ابر کلمات انجام شد.
مرحله اول: تحلیل محتوای وب‌سایت
محتوای تولید‌شده توسط شرکت آریامدتور در جدول شماره 2 در سه دسته محتوای رابطه‌ای، سازمانی و تبلیغاتی دسته‌بندی و تحلیل شد.
محتوای رابطه‌ای، اطلاعات مربوط به موضوعاتی را که از اهمیت بالایی برای مشتریان برخوردار هستند و جنبه حساس سازمان را به نمایش می‌گذارند، ارائه می‌دهد. درواقع هدف از آن‌ها ایجاد رابطه با مشتری است.
محتوای سازمانی را می‌توان این‌گونه تعریف کرد: آنچه به‌طور خاص برای به اشتراک گذاشتن اخبار در مورد رشد سازمانی، پروژه‌ها و اقدامات جدید و فعالیت‌های سازمانی (به منظور مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها و دستاوردها) هدایت میشود. این محتوایی است که ارزش ادراک‌شده برند را در نظر مشتری افزایش می‌دهد و با تقویت چهره آن احترام بیشتری برای سازمان ایجاد می‌کند.
محتوای تبلیغاتی را می‌توان به عنوان محتوایی تعریف کرد که اطلاعات مربوط به ویژگی‌های محصول، قیمت‌ها، محصولات جدید، مقایسه محصولات، کمپین‌های تبلیغاتی و پاسخ‌گویی به هرگونه شکایت مربوط به محصول را به اشتراک بگذارد.
مرحله دوم: تحلیل کامنت‌های مشتریان و ابر کلمات
اثربخشی اطلاع‌رسانی شرکت آریا مدتور با تحلیل نظرات مشتریان که در وب‌سایت ثبت شده است بررسی شد. در جدول شماره 3 نمونه‌ای از نظرات و تحلیل آن‌ها مشخص شده است.
ایجاد ابر کلمات
ابرکلمات کلیدی با استفاده از نرم‌افزار اطلس تی آی، از کامنت‌های مشتریان در وب‌سایت شرکت آریا مدتور تولید شد و کلمات کلیدی را که در تصویر شماره 1 به نمایش درآمده است نشان داد.
گردشگری پزشکی یکی از اشکال اصلی گردشگری سلامت و یک روند در حال ظهور است [1]. «گردشگری پزشکی به معنای سفر هدفمند به یک کشور خارجی است تا گردشگر تحت درمان پزشکی موردنظر قرار گیرد، سلامتی خود را حفظ کند و کیفیت زندگی‌اش را بهبود بخشد» [2]. بیماران برای درمان‌های تخصصی جراحی و سایر اشکال مراقبت‌های پزشکی به مقاصد خارجی سفر می‌کنند. با افزایش سفرهای مرزی مقرون‌به‌صرفه و پیشرفت سریع فناوری، این حرکات معمول‌تر می‌شوند [3]. این سفرها که طیف وسیعی از درمان‌ها شامل مراقبت از دندان، جراحی زیبایی، جراحی انتخابی و لقاح داخل آزمایشگاه را دربر می‌گیرد، ممکن است حتی از راه دور و بین‌قاره‌ای باشند [2].
جهانی شدن سلامت و مراقبت‌های بهداشتی، با روندهای نوظهور در ارائه مراقبت‌های بهداشتی فردی و دسترسی مصرف‌کننده به سایت‌های اینترنتی مرتبط با سلامت موازی شده است [4]. در سال‌های اخیر پوشش رسانه‌ای و شواهد روایتی درباره این اشکال جدید تحرک بیماران یا مصرف‌کنندگان، در جایی که افراد برای استفاده از خدمات درمانی به خارج از کشور محل سکونت خود سفر می‌کنند، افزایش یافته است [5, 6]. در مرکز رشد گردشگری پزشکی تجاری‌سازی نهفته است و در برخی موارد این امر بر اساس دسترسی به منابع وب است تا مصرف‌کننده با اطلاعات، تبلیغات و مقاصد بازار آشنا شود و مصرف‌کنندگان با مجموعه‌ای از ارائه‌دهندگان و کارگزاران مراقبت‌های بهداشتی مرتبط شوند. با توجه به جایگاه محوری منابع مبتنی بر وب، سؤالات مهمی در مورد نقش و عملکرد آن‌ها وجود دارد، ازجمله انواع و در دسترس بودن اطلاعات ارائه‌شده، منشأ و کیفیت اطلاعات، رازداری برای بیمار و اینکه چگونه اطلاعات ارائه‌شده از طریق اینترنت، انتخاب درمان، ارائه‌دهنده و مقصد بیمار را تغییر می‌دهد. به‌طور خلاصه، چگونه جست‌وجوگر (یا موج‌سوار) به مصرف‌کننده درمان در خارج تبدیل میشود؟ «اینترنت نحوه استفاده مردم از مراقبت‌های بهداشتی، نحوه به دست آوردن اطلاعات و نحوه ارزیابی جایگزین‌های [درمان] را تغییر می‌دهد» [7]. در مورد گردشگری پزشکی حقیقت این گفته با نیاز به پیشبرد درک ما از نقش اینترنت در تسهیل دسترسی به درمان‌ها تعدیل میشود. زیرا در زمینه مراقبت‌های بهداشتی، اینترنت طیف وسیعی از گزینه‌ها را برای دسترسی به اطلاعات مربوط به تشخیص حرفه‌ای، مراقبت‌های بعد و پشتیبانی ارائه می‌دهد. محرک اصلی پلتفرمی است که بر مبنای اینترنت برای دسترسی به اطلاعات و تبلیغات مراقبت‌های بهداشتی ارائه شده است. اطلاع‌رسانی مناسب منجر به آگاهی گردشگران پزشکی از قابلیت‌های حال حاضر خدمات سلامت میشود [8].
با توجه به اینکه تبلیغات رسانه‌ای در جذب گردشگران موثر است، به نظر می‌رسد تبلیغ توانمندی‌های کشور در این زمینه در رسانه‌های بین‌المللی می‌تواند به جذب هر‌چه بیشتر گردشگران پزشکی کمک کند [8]. به‌ویژه تبلیغات از طریق فضای آنلاین می‌تواند در این امر مؤثر باشد. تکنیک‌ها و روش‌هایی نیز برای بررسی رسانه‌های اینترنتی به وجود آمده است تا اثربخشی استفاده از این رسانه‌ها را در تبلیغات بالا ببرند. تکنیک‌های تحقیق برای مطالعه جوامع و شبکه‌های مجازی، می‌تواند با مشارکت فعال اعضای جامعه یا نظارت غیرفعال بر جامعه و تلفیق اطلاعات، دانش و ایده‌های جمع‌آوری‌شده برای تصمیم‌گیری را بهبود بخشد [9]. یکی از رویکردهای تحقیق در جوامع آنلاین نتنوگرافی است که اغلب از ترکیب تکنیک‌ها و ابزارهای کیفی و کمی برای بهره‌گیری از ذهنیت مشتریان در فضای مجازی حمایت می‌کند. درواقع نتنوگرافی یک روش تحقیق کیفی و تفسیری است که از مردم‌نگاری بهینه‌شده در اینترنت استفاده می‌کند [10] و به درک محقق از جوامع آنلاین کمک می‌کند. به‌ویژه در حال حاضر با توجه به ظهور پلتفرم‌هایی مانند اینستاگرام، یوتیوب، آپارت و ...، داده‌های آنلاین بیش‌از‌پیش مورد توجه محققان قرار گرفته‌اند.
در بیست سال گذشته شاهد افزایش قابل توجهی در تعداد افرادی بوده‌ایم که به خارج از کشور برای درمان‌های پزشکی مراجعه می‌کنند [11]. کشورهای میزبان، گردشگری پزشکی را منبع سود اقتصادی [12] و ابزاری قدرتمند برای کاهش نابرابری‌ها در مراقبت‌های بهداشتی در سراسر جهان می‌دانند [13]. برای گسترش پوشش بازار، اطلاع‌رسانی و تبلیغ، پذیرش، ارتباط و بسیاری دیگر از فعالیت‌های گردشگری پزشکی ضروری است. متأسفانه به دلیل پویایی و وسعت آن، این پدیده تا‌کنون به‌طور کامل مطالعه نشده است [14, 15, 16]. در ادامه به تعدادی از پژوهش‌هایی که در این زمینه شده است، اشاره میشود.
طاهری و همکاران، اهمیت درک بازاریابی و جذب بیماران در گردشگری پزشکی را بررسی کردند و تبلیغات دهان‌به‌دهان را مهم‌ترین روش در کسب اطلاعات و بازارایابی در این حوزه شناسایی کردند [17]. میلر و همکاران، در پژوهشی با استفاده از نظرسنجی الکترونیکی خدمات و محصولات ارائه‌شده در گردشگری پزشکی را بررسی کردند. نتایج نشان داد که دندان‌پزشکی متداول‌ترین خدمات پزشکی است. اکثر شرکت‌کنندگان در پژوهش نیز تمایل خود را برای ادامه مشارکت در گردشگری پزشکی اعلام کردند [18]. چام و همکاران، نیز در پژوهش خود نشان دادند که تصویر نام تجاری بر کیفیت خدمات درک‌شده در بین گردشگران پزشکی تأثیر می‌گذارد [19]. نیلاشی و همکاران، عوامل انسانی و تکنولوژیکی را مهم‌ترین عوامل برای پذیرش گردشگری پزشکی شناسایی کردند [20]. مونوزلویا و دلاهوزکورا در پژوهشی نشان دادند که منابع اطلاعات بر برداشت‌های شناختی و بر قصد بازدید از یک مقصد گردشگری تأثیر می‌گذارد [21]. لانت و همکاران، در پژوهشی به‌طور اجمالی جدیدترین پیشرفت در گردشگری پزشکی را بررسی کردند و نحوه ارتباط آن با ظهور وب‌سایت‌های اینترنتی تخصصی را مطالعه کردند و اطلاعات فناوری گردشگری را در ادبیات گسترده‌تر مربوط به جست‌و‌جوی اطلاعات، کیفیت اطلاعات و تصمیم‌گیری قرار دادند [3].
نجاری و همکاران، در پژوهشی نشان دادند که مهم‌ترین ابعاد توریسم‌درمانی، شامل هزینه‌های درمانی، کیفیت و ارزش‌آفرینی خدمات درمانی، عوامل فردی، دولتی و اطلاع‌رسانی به گردشگران پزشکی است [22]. طبیبی و همکاران، در پژوهشی نتیجه گرفتند که تبلیغات رسانه‌ای با جذب گردشگران پزشکی رابطه معنی‌داری دارد [8].
با توجه به مطالعات انجام‌شده در زمینه گردشگری پزشکی و به دلیل تحولات دیجیتال و ایجاد ابزارهای رسانه‌ای جدید، همچنین تأثیر آن‌ها بر شکل‌گیری داده‌های آنلاین در پلتفرم‌ها، شبکه‌های اجتماعی و وب‌سایت‌ها نیاز به توجه و تمرکز بیشتر بر داده‌های آنلاین که منجر به اطلاع‌رسانی بهتر و بیشتر می‌شوند احساس میشود. همچنین در سال‌های اخیر شاهد این بوده‌ایم که وب‌سایت‌هایی که جهت ارائه اطلاعات برای گردشگران پزشکی ایجاد شده‌اند، افزایش چشم‌گیری‌داشته‌اند. با وجود رشد تعداد وب‌سایت‌های مرتبط با گردشگری پزشکی، در حال حاضر کمبود شواهد تجربی در مورد نقش و تأثیر اطلاع‌رسانی این وب‌سایت‌ها بر رفتار مصرف‌کنندگان مراقبت‌های بهداشتی، وجود دارد. بنابراین هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی محتوای تولید‌شده وب‌سایت‌های خدمات گردشگری پزشکی جهت اطلاع‌رسانی به گردشگران است.
مواد و روش‌ها
این مطالعه کاربردی یک رویکرد استقرایی را در پیش می‌گیرد که قادر به ارائه داده‌های کیفی است. استفاده از تحقیقات کیفی در شرایطی مناسب است که هدف محقق درک معنایی است که شرکت‌کنندگان در تحقیق به رویدادها و موقعیت‌ها و ارزیابی زمینه‌ای که در آن ایجاد میشود، می‌دهند [23]. از این رو در پژوهش حاضر که در سال 1400 انجام شده است از روش تحقیق کیفی نتنوگرافی استفاده شده است.
در اواخر دهه 1990، محققان بازاریابی شروع به تطبیق و گسترش روش‌های مردم‌نگاری مبتنی بر بازارهای آنلاین کردند [24] که به نام نتنوگرافی شناخته شد. نتنوگرافی مانند سکوهای استخراج و اکتشاف معادن است، زیرا از ابزارهای زیادی مانند تجزیهوتحلیل تعداد کلمات، تجزیهوتحلیل احساسات و شباهت‌های زبان طبیعی به روال شناخته‌شده، برای به دست آوردن درک فرهنگی در یک زمینه موردنظر، استفاده می‌کند [25]. مطالعه نتنوگرافی روشی برای تحقیق در بازار است، زیرا به مکالمات واسطه‌ای رایانه‌ای علاقه‌مند است [26].
در یک نتنوگرافی، داده‌ها به سه صورت جمع‌آوری می‌شوند: داده‌های بایگانی، داده‌های استخراج‌شده و داده‌های فیلدنوت. داده‌های بایگانی شامل هر داده‌ای است که محققان از اجتماعات رسانه‌های اجتماعی جمع‌آوری می‌کنند که بدون دخالت محققان در ایجاد داده‌هاست. این نوع داده‌ها می‌توانند به عنوان یک سابقه تاریخی و یک مبنای فرهنگی عمل کنند. داده‌های استخراج‌شده از طریق تعاملات شخصی بین محقق نتنوگرافی و اعضای جامعه مربوطه ایجاد میشود. داده‌های استخراج‌شده می‌تواند ناشی از شرکت محقق در بحث‌های مداوم، شرکت در مکالمه یا آغاز آن یا تبادلاتی باشد که ماهیت بیشتری از نظر مصاحبه دارند. سرانجام، داده‌های فیلدنوت شامل یادداشت‌های محققان در مورد مشارکت آن‌ها در یک جامعه و تأملات آن‌ها در مورد این تعاملات است [27]. بنابراین با توجه به توضیحات داده‌شده، در این پژوهش محققان بر اساس دو عنصر مهم در مجموعه داده‌ها، یعنی داده‌هایی که محققان مستقیماً از طریق ارتباطات رایانه‌ای اعضای جامعه آنلاین با استفاده از رایانه ثبت می‌کنند و داده‌هایی که محققان درمورد مشاهدات خود (تعاملات و معانی) از جامعه و اعضای آن ثبت می‌کنند [9]، اطلاعات را جمع‌آوری کردند و با توجه به اینکه تحلیل محتوای متنی می‌تواند در نتنوگرافی مفید واقع شود و به توازن گفتمان و رفتار مشاهده‌شده منجر شود [27]، با بهره‌گیری از تحلیل محتوای متنی اطلاعات دیجیتال را به عنوان یک کل بررسی کردند و به زمینه‌های مختلف شبکه آن پیوند دادند. این زمینه‌ها می‌توانند شامل موضوعات، سایت، اعضا، پوسترهای پیام یا مکالمه‌ها باشند.
این پژوهش اثربخشی اطلاع‌رسانی از طریق محتوا و تبلیغات تولید‌شده در وب‌سایت گردشگری پزشکی آریا مدتور را در سال 1400 با تحلیل کامنت‌های مشتریان گردشگری پزشکی در وب‌سایت شرکت واکاوی می‌کند. بعد از کپی، جای‌گذاری و ضبط شصت کامنت موجود در وب‌سایت شرکت، تحلیل مضمون کامنت‌ها در نرم‌افزار Atlas.ti که محیطی منسجم و تجسمی است که قابلیت یافتن پاسخ‌هایی فرای تصور به پرسش تحقیق را فراهم می‌کند، انجام شد و بر اساس آن اثربخشی اطلاع‌رسانی شرکت بررسی شد. سپس ابر کلمات کامنت‌های مشتریان ایجاد شد. درنهایت نتایج حاصل از تحلیل مضمون و ابر کلمات تطبیق داده شد.
روایی و پایایی ابزار گردآوری اطلاعات
استراتژی‌های بهبود روایی در تحقیقات کیفی، استراتژی‌هایی را شامل میشود که باعث افزایش احتمال به دست آوردن یافته‌های معتبر می‌شوند و شامل انواع گوناگون هستند. در پژوهش حاضر جهت بررسی روایی پژوهش از روایی توصیفی استفاده شد. روایی توصیفی به صحت در گزارش اطلاعات توصیفی (مانند توصیف حـوادث، اشـیا، رفتارها، افراد، مجموعه‌ها، زمان‌ها و مکان‌ها) اشاره دارد. این نوع از روایی بدین جهت مـهم است که یکی از اهداف عمده در همه تحقیقات کیفی، تـوصیف اسـت. استراتژی مؤثر برای کسب روایی توصیفی، تـکثر مـشاهده‌گران است. در روایی توصیفی، تکثر مشاهده‌گران به معنی استفاده از چندین مشاهده‌گر برای ثـبت و تـوصیف رفتار مشارکت‌کننده‌ها و زمینه‌ای است که در آن قـرار دارند. بـهره‌گیری از چـندین مشاهده‌گر امکان کنترل چندگانه مـشاهدات بـرای اطمینان از توافق مشاهده‌گران درمورد آنچه اتفاق افتاده را به وجود می‌آورد. زمانی که مـشاهدات تـوسط چندین مشاهده‌گر تأیید شود، امکان کمتری وجود دارد که ناظران خـارجی تـحقیق، صحت مشاهدات گزارش‌شده را مـورد شـک قرار دهند. در این پژوهش سه مشاهده‌گر که مشخصات آن‌ها در جدول شماره 1 مشخص شده است، نظرات کاربران و محتوای ایجاد‌شده شرکت را تحلیل و بررسی کردند.
از این جهت روایی پژوهش حاضر مورد تأیید است.
جهت بررسی پایایی پژوهش از مرور یا بازخورد همتایان استفاده شد. بازخورد همتایان، نوعی کنترل بیرونی بر فرایند پژوهش است که بسیار شبیه پایایی بین ارزیابان در پژوهش کیفی است. لینکلن و گوبا (1985)، نقش همتای ارزیاب را همانند نقش «منتقد مدافع» می‌دانند. فردی که با پژوهشگر صادق است، سؤال‌های چالش‌برانگیزی درمورد روش‌ها، معانی و تفاسیر می‌پرسد و با گوش سپردن همدلانه به احساسات پژوهشگر، فرصت تخلیه هیجانی او را فراهم می‌آورد. به این ترتیب که فرد ارزیاب و پژوهشگر یادداشت‌های مکتوبی از جلساتشان که «جلسات بازخورد همتا» نامیده میشود، در اختیار دارند [28]. در پژوهش حاضر اساتید دانشگاه به عنوان ارزیاب، پایایی پژوهش را بررسی کردند و پایایی تأیید شد. با توجه به اینکه تولید داده در روش نتنوگرافی به‌گونه‌ای است که از ابتدا با قصد بازنمایی در تحقیق ایجاد نشده است و افراد با میل شخصی نظرات خود را در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌کنند، ماهیت روش نتنوگرافی منحصر‌به‌فرد و بحث‌برانگیز است و رویه‌های اخلاقی مشخصی در این روش وجود ندارد.
یافته‌ها
یافته‌های پژوهش حاضر در دو مرحله تحلیل محتوای وب‌سایت و تحلیل کامنت‌های مشتریان و ابر کلمات انجام شد.
مرحله اول: تحلیل محتوای وب‌سایت
محتوای تولید‌شده توسط شرکت آریامدتور در جدول شماره 2 در سه دسته محتوای رابطه‌ای، سازمانی و تبلیغاتی دسته‌بندی و تحلیل شد.
محتوای رابطه‌ای، اطلاعات مربوط به موضوعاتی را که از اهمیت بالایی برای مشتریان برخوردار هستند و جنبه حساس سازمان را به نمایش می‌گذارند، ارائه می‌دهد. درواقع هدف از آن‌ها ایجاد رابطه با مشتری است.
محتوای سازمانی را می‌توان این‌گونه تعریف کرد: آنچه به‌طور خاص برای به اشتراک گذاشتن اخبار در مورد رشد سازمانی، پروژه‌ها و اقدامات جدید و فعالیت‌های سازمانی (به منظور مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها و دستاوردها) هدایت میشود. این محتوایی است که ارزش ادراک‌شده برند را در نظر مشتری افزایش می‌دهد و با تقویت چهره آن احترام بیشتری برای سازمان ایجاد می‌کند.
محتوای تبلیغاتی را می‌توان به عنوان محتوایی تعریف کرد که اطلاعات مربوط به ویژگی‌های محصول، قیمت‌ها، محصولات جدید، مقایسه محصولات، کمپین‌های تبلیغاتی و پاسخ‌گویی به هرگونه شکایت مربوط به محصول را به اشتراک بگذارد.
مرحله دوم: تحلیل کامنت‌های مشتریان و ابر کلمات
اثربخشی اطلاع‌رسانی شرکت آریا مدتور با تحلیل نظرات مشتریان که در وب‌سایت ثبت شده است بررسی شد. در جدول شماره 3 نمونه‌ای از نظرات و تحلیل آن‌ها مشخص شده است.
ایجاد ابر کلمات
ابرکلمات کلیدی با استفاده از نرم‌افزار اطلس تی آی، از کامنت‌های مشتریان در وب‌سایت شرکت آریا مدتور تولید شد و کلمات کلیدی را که در تصویر شماره 1 به نمایش درآمده است نشان داد.
این ابر کلمات تولید‌شده در کامنت، یک پدیده بسیار جالب را به تصویر می‌کشد. همان‌طور که تصویر نشان می‌دهد وب‌سایت، هزینه، ایران، اقامت، غذا، رضایت، مترجم و ویدئو، جزو کلمات پرتکرار هستند که به‌وضوح نشان‌دهنده اطلاع‌رسانی مناسب وب‌سایت در مورد خدمات ارائه‌شده در گردشگری پزشکی است. همچنین نشان می‌دهد که تبلیغات شرکت توانسته موجب ترغیب، جذب و درخواست خدمات شود.
بحث
دنیای امروز دنیای اطلاعات است و داشتن اطلاعات موثق، دقیق، به‌موقع و کسب اطلاعات به‌روز و مفید در تصمیم‌گیری‌ها کمک شایانی می‌کند و به تصمیمات ما جهت می‌دهد. بستر اینترنت و فضای مجازی به‌ویژه وب‌سایت‌ها شرایط مناسبی را برای اطلاع‌رسانی به گردشگران پزشکی فراهم کرده‌اند. استفاده از این پتانسیل بالقوه می‌تواند منجر به شهرت کشور در زمینه ارائه خدمات گردشگری پزشکی شود. از این رو هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی محتوای تولید‌شده وب‌سایت خدمات گردشگری پزشکی آریا مدتور جهت اطلاع‌رسانی به گردشگران بود.
نتایج حاصل از بررسی نتنوگرافی محتوای وب‌سایت آریامدتور، نشان داد شرکت جهت اطلاع‌رسانی و جذب گردشگران پزشکی، تبلیغات محتوای وب‌سایت خود را در سه دسته سازمانی، رابطه‌ای و تبلیغاتی دسته‌بندی کرده است. شرکت برای ایجاد رابطه و تعامل بهتر با گردشگران پزشکی در وب‌سایت خود اقدام به نمایش برگزاری جشن تولد برای گردشگران پزشکی، ثبت داستان مهمانان، ایجاد صفحه وبلاگ، ساخت کلیپ‌های کوتاه مصاحبه با گردشگران پزشکی، ساخت فیلم تبلیغاتی مستند گردشگری و تأکید بر شعار تبلیغاتی سلامتی مرز نمی‌شناسد، کرده است. زمانی‌که شخصی به دنبال خدمات پزشکی در کشورهای دیگر است، هنگام بازدید از وب‌سایت آریا مدتور، با دیدن فیلم مصاحبه گردشگرانی که تجربه خود از دریافت خدمات شرکت را بیان می‌کنند، اطلاعات بیشتری از شرکت و گردشگری پزشکی در ایران کسب می‌کند و با اطمینان و اعتماد بیشتر شرکت را به عنوان تسهیلگر انتخاب می‌کند.
شخصی که برای دریافت خدمات پزشکی وارد کشور دیگر میشود به‌شدت استرس برقرای ارتباط به واسطه زبان جدید در کشور میزبان را دارد. بنابراین شرکت آریا مدتور برای رفع این مشکل و ایجاد امنیت روانی برای گردشگران، محتواهایی را ارائه کرده است که بر تبلیغ مترجم همراه حرفه‌ای، ارائه خدمات به زبان‌های مختلف، راه‌های ارتباطی متنوع و بخش سؤالات خود را درباره گردشگری پزشکی بپرسید، متمرکز است.
در بخش مربوط به محتوای سازمانی، نتایج نشان می‌دهد شرکت با برنامه‌هایی مانند شرکت در برنامه تلویزیونی ما ایرانی‌ها، صفحه اخبار داخلی شرکت، استفاده از استراتژی مشارکت با رقبا، اطلاع‌رسانی در بخش جدید و بخش همکاری با ما در وب‌سایت به دنبال نشان دادن رشد خود، اقدامات جدید و دستاوردهایش است که این نوع تبلیغات نیز می‌تواند بر شهرت شرکت بیفزاید.
یک وب‌سایت گردشگری پزشکی حرفه‌ای باید تمام ابعاد فعالیت‌های شرکت را پوشش دهد و اطلاع‌رسانی مناسبی در حوزه کاری خود داشته باشد تا بتواند به عنوان یک ابزار در جذب گردشگران پزشکی اثربخش باشد. نتایج به‌دست‌آمده از تحلیل نظرات گردشگران پزشکی وب‌سایت آریا مدتور، نشان داد که وب‌سایت آریا مدتور توانسته در حوزه‌های مختلف گردشگری پزشکی به گردشگران اطلاع‌رسانی کند. این اطلاع‌رسانی در حوزه‌های تجربه گردشگران، پشتیبانی و مشاوره، کیفیت و جامعیت اطلاعات گردشگری پزشکی، اطلاع‌رسانی جاذبه‌ها (فرهنگی، تاریخی و طبیعی)، اطلاع‌رسانی پزشکی، مراکز عمومی (سازمان میراث فرهنگی، وزارت امور خارجه و ...)، اطمینان و اعتماد، اطلاعات در مورد رقبا، تجربه گردشگران با ملیت‌های مختلف، خدمات غذا و آشامیدنی، هزینه و حمل‌و‌نقل (هوایی، زمینی و دریایی) است.
با توجه به بررسی‌های انجام‌شده می‌توان نتیجه گرفت شرکت توانسته تمام اطلاعات مورد‌نیاز گردشگران ـ که از لحظه جست‌وجو و درخواست خدمات شروع میشود و تا خروج از ایران و ماه‌ها بعد از دریافت خدمت ادامه دارد ـ را پوشش دهد.
نتایج ابر کلمات که پرتکرار‌ترین کلمات را مشخص می‌کند، نشان می‌دهد که گردشگران از اطلاع‌رسانی و خدمات شرکت رضایت دارند و بیشتر به دنبال اطلاعاتی در حوزه هزینه، ایران، اقامت، غذا و مترجم هستند. همچنین بیشترین اطلاعات خود را از ویدئوهای گردشگران مصرف‌کننده خدمات شرکت دریافت کرده‌اند. سازمان جهانی بهداشت نیز محرک‌های اصلی گردشگری پزشکی را پیشرفته‌ترین تکنولوژی، مراقبت‌های پزشکی با کیفیت بهتر، دسترسی سریع‌تر از نظر پزشکی و مراقبت‌های پزشکی کم‌هزینه‌تر معرفی کرده است، همچنین تافیک و سالیستیادی در پژوهش خود بیان کردند که گردشگری پزشکی به‌شدت تحت تأثیر رضایت بیماران از کیفیت بهداشت و کیفیت خدمات است که با نتایج ابر کلمات در این پژوهش مطابقت دارد [29].
بررسی تطبیقی نتایج تحقیقات مشابه، بیانگر اهمیت تصویر برند و بازاریابی دهان‌به‌دهان، به‌ویژه از طریق وب‌سایت‌ها و پلتفرم‌ها را در گردشگری پزشکی نشان می‌دهد [19 ،17] که با نتایج حاصل از ابر کلمات و تحلیل کامنت‌ها (جدول شماره 3) مبنی بر اهمیت نظرات کاربران پلتفرم آریامدتور و تأثیر آن بر جذب سایر مشتریان همسویی دارد. گردشگری پزشکی یکی از حوزه‌های جدید گردشگری است که نقش مهمی در توسعه پایدار دارد و طبق پیش‌بینی‌های بین‌المللی به سودآورترین صنعت جهان تبدیل خواهد شد. به گفته کارشناسان، مهم‌ترین ابعاد گردشگری پزشکی شامل هزینه‌های درمانی، کیفیت و ارزش‌آفرینی خدمات پزشکی، عوامل فردی، عوامل دولتی، اطلاع‌رسانی به گردشگران پزشکی، نگرش کادر پزشکی به گردشگری پزشکی، عوامل فرهنگی، مسائل امنیتی، شناسایی بخش‌های گروهی و شرایط کشور است. بدیهی است که استفاده از این ابعاد می‌تواند راهگشای متولیان صنعت گردشگری پزشکی در ایجاد و افزایش درآمد باشد [22]. این نتایج با نتایج به‌دست‌آمده از تحلیل کامنت‌ها در پژوهش حاضر همسو است. نتایج تحقیقات نیز نشان می‌دهد که منابع اطلاعاتی بر برداشت‌های شناختی تأثیر می‌گذارند و در ارتباط با تصویر کلی و تصویر شناختی پزشکی بر قصد بازدید از مقصد گردشگری پزشکی اثر گذارند [21] که با نتایج تجزیهوتحلیل کامنت‌های مشتریان (جدول شماره 3) که نشان‌دهنده اهمیت کیفیت و جامعیت اطلاع‌رسانی گردشگری پزشکی است همسو است.
نتیجه‌گیری
امروزه یکی از حوزه‌هایی که کشورهای در حال توسعه در آن مزیت رقابتی فراوانی دارند، گردشگری پزشکی است که می‌تواند به توسعه پایدار و پویایی اقتصاد یک کشور کمک کند. بدین علت بسیاری از کشورهای در حال توسعه، به‌ویژه در آسیا در یک فضای رقابتی به دنبال بازاریابی و جذب گردشگران پزشکی هستند. نتایج پژوهش حاضر نیز حاکی از این است که شرکت‌ها می‌توانند با بهره‌گیری از محتواهای تبلیغاتی، رابطه‌ای و سازمانی در وب‌سایت‌های گردشگری پزشکی به توسعه این فضای رقابتی کمک کنند.
ایران یکی از قطب‌های مهم در زمینه گردشگری پزشکی به شمار می‌رود و افراد بسیاری از کشورهای همسایه و حاشیه خلیج فارس برای درمان بیماری خود وارد ایران می‌شوند. بنابراین اطلاع‌رسانی صحیح و به‌موقع با بهره‌گیری از پلتفرم‌های با‌کیفیت و ارائه خدمات مطلوب می‌تواند ثمربخش باشد. صنعت گردشگری پزشکی و بازاریابان در کلینیک‌های پزشکی و کشورهای مقصد باید نقش پیچیده و اساسی اطلاع‌رسانی را مد‌نظر قرار دهند و هنگام توسعه روش‌های کارآمد برای افزایش حفظ مشتری و افزایش حداکثر درآمد از آن استفاده کنند.
ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
این مطالعه دارای تأییدیه اخلاقی به شماره IR.Hums.REC.1400.106 از دانشگاه علوم‌پزشکی هرمزگان است.
حامی مالی
این مقاله از طرف هیچ گونه نهاد یا مؤسسه‌ای حمایت مالی نشده و تمام منابع مالی آن از طرف نویسندگان تأمین شده است.
مشارکت نویسندگان
بررسی موضوعی مقاله و گردآوری داده ها: عظیم زارعی؛ تحلیل داده ها و نگارش پیش نویس اول مقاله: مریم اصغری نجیب؛ ویرایش مقاله و تصحیح نهایی مقاله: سیما علیپور.
تعارض منافع
نویسندگان مطالعه حاضر هیچ‌گونه تعارض منافعی در جریان انجام پژوهش و گزارش نتایج آن نداشته‌اند.
بحث
دنیای امروز دنیای اطلاعات است و داشتن اطلاعات موثق، دقیق، به‌موقع و کسب اطلاعات به‌روز و مفید در تصمیم‌گیری‌ها کمک شایانی می‌کند و به تصمیمات ما جهت می‌دهد. بستر اینترنت و فضای مجازی به‌ویژه وب‌سایت‌ها شرایط مناسبی را برای اطلاع‌رسانی به گردشگران پزشکی فراهم کرده‌اند. استفاده از این پتانسیل بالقوه می‌تواند منجر به شهرت کشور در زمینه ارائه خدمات گردشگری پزشکی شود. از این رو هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی محتوای تولید‌شده وب‌سایت خدمات گردشگری پزشکی آریا مدتور جهت اطلاع‌رسانی به گردشگران بود.
نتایج حاصل از بررسی نتنوگرافی محتوای وب‌سایت آریامدتور، نشان داد شرکت جهت اطلاع‌رسانی و جذب گردشگران پزشکی، تبلیغات محتوای وب‌سایت خود را در سه دسته سازمانی، رابطه‌ای و تبلیغاتی دسته‌بندی کرده است. شرکت برای ایجاد رابطه و تعامل بهتر با گردشگران پزشکی در وب‌سایت خود اقدام به نمایش برگزاری جشن تولد برای گردشگران پزشکی، ثبت داستان مهمانان، ایجاد صفحه وبلاگ، ساخت کلیپ‌های کوتاه مصاحبه با گردشگران پزشکی، ساخت فیلم تبلیغاتی مستند گردشگری و تأکید بر شعار تبلیغاتی سلامتی مرز نمی‌شناسد، کرده است. زمانی‌که شخصی به دنبال خدمات پزشکی در کشورهای دیگر است، هنگام بازدید از وب‌سایت آریا مدتور، با دیدن فیلم مصاحبه گردشگرانی که تجربه خود از دریافت خدمات شرکت را بیان می‌کنند، اطلاعات بیشتری از شرکت و گردشگری پزشکی در ایران کسب می‌کند و با اطمینان و اعتماد بیشتر شرکت را به عنوان تسهیلگر انتخاب می‌کند.
شخصی که برای دریافت خدمات پزشکی وارد کشور دیگر میشود به‌شدت استرس برقرای ارتباط به واسطه زبان جدید در کشور میزبان را دارد. بنابراین شرکت آریا مدتور برای رفع این مشکل و ایجاد امنیت روانی برای گردشگران، محتواهایی را ارائه کرده است که بر تبلیغ مترجم همراه حرفه‌ای، ارائه خدمات به زبان‌های مختلف، راه‌های ارتباطی متنوع و بخش سؤالات خود را درباره گردشگری پزشکی بپرسید، متمرکز است.
در بخش مربوط به محتوای سازمانی، نتایج نشان می‌دهد شرکت با برنامه‌هایی مانند شرکت در برنامه تلویزیونی ما ایرانی‌ها، صفحه اخبار داخلی شرکت، استفاده از استراتژی مشارکت با رقبا، اطلاع‌رسانی در بخش جدید و بخش همکاری با ما در وب‌سایت به دنبال نشان دادن رشد خود، اقدامات جدید و دستاوردهایش است که این نوع تبلیغات نیز می‌تواند بر شهرت شرکت بیفزاید.
یک وب‌سایت گردشگری پزشکی حرفه‌ای باید تمام ابعاد فعالیت‌های شرکت را پوشش دهد و اطلاع‌رسانی مناسبی در حوزه کاری خود داشته باشد تا بتواند به عنوان یک ابزار در جذب گردشگران پزشکی اثربخش باشد. نتایج به‌دست‌آمده از تحلیل نظرات گردشگران پزشکی وب‌سایت آریا مدتور، نشان داد که وب‌سایت آریا مدتور توانسته در حوزه‌های مختلف گردشگری پزشکی به گردشگران اطلاع‌رسانی کند. این اطلاع‌رسانی در حوزه‌های تجربه گردشگران، پشتیبانی و مشاوره، کیفیت و جامعیت اطلاعات گردشگری پزشکی، اطلاع‌رسانی جاذبه‌ها (فرهنگی، تاریخی و طبیعی)، اطلاع‌رسانی پزشکی، مراکز عمومی (سازمان میراث فرهنگی، وزارت امور خارجه و ...)، اطمینان و اعتماد، اطلاعات در مورد رقبا، تجربه گردشگران با ملیت‌های مختلف، خدمات غذا و آشامیدنی، هزینه و حمل‌و‌نقل (هوایی، زمینی و دریایی) است.
با توجه به بررسی‌های انجام‌شده می‌توان نتیجه گرفت شرکت توانسته تمام اطلاعات مورد‌نیاز گردشگران ـ که از لحظه جست‌وجو و درخواست خدمات شروع میشود و تا خروج از ایران و ماه‌ها بعد از دریافت خدمت ادامه دارد ـ را پوشش دهد.
نتایج ابر کلمات که پرتکرار‌ترین کلمات را مشخص می‌کند، نشان می‌دهد که گردشگران از اطلاع‌رسانی و خدمات شرکت رضایت دارند و بیشتر به دنبال اطلاعاتی در حوزه هزینه، ایران، اقامت، غذا و مترجم هستند. همچنین بیشترین اطلاعات خود را از ویدئوهای گردشگران مصرف‌کننده خدمات شرکت دریافت کرده‌اند. سازمان جهانی بهداشت نیز محرک‌های اصلی گردشگری پزشکی را پیشرفته‌ترین تکنولوژی، مراقبت‌های پزشکی با کیفیت بهتر، دسترسی سریع‌تر از نظر پزشکی و مراقبت‌های پزشکی کم‌هزینه‌تر معرفی کرده است، همچنین تافیک و سالیستیادی در پژوهش خود بیان کردند که گردشگری پزشکی به‌شدت تحت تأثیر رضایت بیماران از کیفیت بهداشت و کیفیت خدمات است که با نتایج ابر کلمات در این پژوهش مطابقت دارد [29].
بررسی تطبیقی نتایج تحقیقات مشابه، بیانگر اهمیت تصویر برند و بازاریابی دهان‌به‌دهان، به‌ویژه از طریق وب‌سایت‌ها و پلتفرم‌ها را در گردشگری پزشکی نشان می‌دهد [19 ،17] که با نتایج حاصل از ابر کلمات و تحلیل کامنت‌ها (جدول شماره 3) مبنی بر اهمیت نظرات کاربران پلتفرم آریامدتور و تأثیر آن بر جذب سایر مشتریان همسویی دارد. گردشگری پزشکی یکی از حوزه‌های جدید گردشگری است که نقش مهمی در توسعه پایدار دارد و طبق پیش‌بینی‌های بین‌المللی به سودآورترین صنعت جهان تبدیل خواهد شد. به گفته کارشناسان، مهم‌ترین ابعاد گردشگری پزشکی شامل هزینه‌های درمانی، کیفیت و ارزش‌آفرینی خدمات پزشکی، عوامل فردی، عوامل دولتی، اطلاع‌رسانی به گردشگران پزشکی، نگرش کادر پزشکی به گردشگری پزشکی، عوامل فرهنگی، مسائل امنیتی، شناسایی بخش‌های گروهی و شرایط کشور است. بدیهی است که استفاده از این ابعاد می‌تواند راهگشای متولیان صنعت گردشگری پزشکی در ایجاد و افزایش درآمد باشد [22]. این نتایج با نتایج به‌دست‌آمده از تحلیل کامنت‌ها در پژوهش حاضر همسو است. نتایج تحقیقات نیز نشان می‌دهد که منابع اطلاعاتی بر برداشت‌های شناختی تأثیر می‌گذارند و در ارتباط با تصویر کلی و تصویر شناختی پزشکی بر قصد بازدید از مقصد گردشگری پزشکی اثر گذارند [21] که با نتایج تجزیهوتحلیل کامنت‌های مشتریان (جدول شماره 3) که نشان‌دهنده اهمیت کیفیت و جامعیت اطلاع‌رسانی گردشگری پزشکی است همسو است.
نتیجه‌گیری
امروزه یکی از حوزه‌هایی که کشورهای در حال توسعه در آن مزیت رقابتی فراوانی دارند، گردشگری پزشکی است که می‌تواند به توسعه پایدار و پویایی اقتصاد یک کشور کمک کند. بدین علت بسیاری از کشورهای در حال توسعه، به‌ویژه در آسیا در یک فضای رقابتی به دنبال بازاریابی و جذب گردشگران پزشکی هستند. نتایج پژوهش حاضر نیز حاکی از این است که شرکت‌ها می‌توانند با بهره‌گیری از محتواهای تبلیغاتی، رابطه‌ای و سازمانی در وب‌سایت‌های گردشگری پزشکی به توسعه این فضای رقابتی کمک کنند.
ایران یکی از قطب‌های مهم در زمینه گردشگری پزشکی به شمار می‌رود و افراد بسیاری از کشورهای همسایه و حاشیه خلیج فارس برای درمان بیماری خود وارد ایران می‌شوند. بنابراین اطلاع‌رسانی صحیح و به‌موقع با بهره‌گیری از پلتفرم‌های با‌کیفیت و ارائه خدمات مطلوب می‌تواند ثمربخش باشد. صنعت گردشگری پزشکی و بازاریابان در کلینیک‌های پزشکی و کشورهای مقصد باید نقش پیچیده و اساسی اطلاع‌رسانی را مد‌نظر قرار دهند و هنگام توسعه روش‌های کارآمد برای افزایش حفظ مشتری و افزایش حداکثر درآمد از آن استفاده کنند.
ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
این مطالعه دارای تأییدیه اخلاقی به شماره IR.Hums.REC.1400.106 از دانشگاه علوم‌پزشکی هرمزگان است.
حامی مالی
این مقاله از طرف هیچ گونه نهاد یا مؤسسه‌ای حمایت مالی نشده و تمام منابع مالی آن از طرف نویسندگان تأمین شده است.
مشارکت نویسندگان
بررسی موضوعی مقاله و گردآوری داده ها: عظیم زارعی؛ تحلیل داده ها و نگارش پیش نویس اول مقاله: مریم اصغری نجیب؛ ویرایش مقاله و تصحیح نهایی مقاله: سیما علیپور.
تعارض منافع
نویسندگان مطالعه حاضر هیچ‌گونه تعارض منافعی در جریان انجام پژوهش و گزارش نتایج آن نداشته‌اند.
References
1.Tonga F, Caglar YS, Aktan ES. Possible early examples of medical tourism. Am J Med Sci. 2021; 362(3):227-32. [DOI:10.1016/j.amjms.2021.05.026] [PMID]
2.Boguszewicz-Kreft M, Kuczamer-Kłopotowska S, Kozłowski A, Ayci A, Abuhashesh M. The theory of planned behaviour in medical tourism: International comparison in the young consumer segment. Int J Environ Res Public Health. 2020; 17(5):1626. [DOI:10.3390/ijerph17051626] [PMID] [PMCID]
3.Lunt N, Hardey M, Mannion R. Nip, tuck and click: Medical tourism and the emergence of web-based health information. Open Med Inform J. 2010; 4:1-11 [DOI:10.2174/1874431101004010001] [PMID] [PMCID]
4.Craigie M, Loader B, Burrows R, Muncer S. Reliability of health information on the internet: An examination of experts’ ratings. J Med Internet Res. 2002; 4(1):e2 [DOI:10.2196/jmir.4.1.e2] [PMID] [PMCID]
5.Bridge M. Medical tourism; The pros and cons [Internet]. The Times. 2007. [Link]
6.Moore A. Health tourism: Don’t forget your toothbrush. Health Serv J. 2009; 119(6139):18-20. [PMID]
7.Miller EA, West DM. Characteristics associated with use of public and private web sites as sources of health care information: Results from a national survey. Med Care. 2007; 45(3):245-51. [DOI:10.1097/01.mlr.0000244509.60556.49] [PMID]
8.Tabibi SJ, Nasiripour AA, Ayubian A, Bagherian MH. [The relation between information mechanisms and medical tourist attraction in Hospitals of Tehran, Iran (Persian)]. Health Inf Manag. 9(3):416-23. https://www.sid.ir/en/Journal/ViewPaper.aspx?ID=403844
9.Kozinets RV. The field behind the screen: Using netnography for marketing research in online communities. J Mark Res. 2002; 39(1):61-72. [DOI:10.1509/jmkr.39.1.61.18935]
10.Ahuja V, Shakeel M. Twitter presence of jet airways-deriving customer insights using netnography and wordclouds. Procedia Comput Sci. 2017; 122:17-24. [DOI:10.1016/j.procs.2017.11.336]
11.Lautier M. International trade of health services: Global trends and local impact. Health Policy. 2014; 118(1):105-13. [DOI:10.1016/j.healthpol.2014.07.004] [PMID]
12.Han H, Hyun SS. Customer retention in the medical tourism industry: Impact of quality, satisfaction, trust, and price reasonableness. Tour Manag. 2015; 46:9-20. [DOI:10.1016/j.tourman.2014.06.003]
13.Hopkins L, Labonté R, Runnels V, Packer C. Medical tourism today: What is the state of knowledge? existing. J Public Health Policy. 2015; 31(2):185-98. [DOI:10.1057/jphp.2010.10] [PMID]
14.Kim S, Arcodia C, Kim I. Critical success factors of medical tourism: The case of South Korea. Int J Environ Res Public Health. 2019; 16(24):4964. [DOI:10.3390/ijerph16244964] [PMID] [PMCID]
15.Park J, Ahn J, Yoo WS. The effects of price and health consciousness and satisfaction on the medical tourism experience. J Healthc Manag. 2017; 62(6):405-17. [DOI:10.1097/JHM-D-16-00016] [PMID]
16.Hu H, Zhang J, Wang C, Yu P, Chu G. What influences tourists’ intention to participate in the Zero Litter Initiative in mountainous tourism areas: A case study of Huangshan National Park, China. Sci Total Environ. 2019; 657:1127-37. [DOI:10.1016/j.scitotenv.2018.12.114] [PMID]
17.Taheri B, Chalmers D, Wilson J, Arshed N. Would you really recommend it? Antecedents of word-of-mouth in medical tourism. Tour Manag. 2021; 83:104209. [DOI:10.1016/j.tourman.2020.104209]
18.Miller A, Smith R, Woods N, Warholak T. Analysis of medical tourism at the Andrade port of entry. J Am Pharm Assoc. 2021; 61(2):e114-9. [DOI:10.1016/j.japh.2020.10.018] [PMID]
19.Cham TH, Cheng BL, Low MP, Cheok JB. Brand image as the competitive edge for hospitals in medical tourism. Eur Bus Rev. 2021; 33(1). [DOI:10.1108/EBR-10-2019-0269]
20.Nilashi M, Samad S, Manaf AA, Ahmadi H, Rashid TA, Munshi A, et al. Factors influencing medical tourism adoption in Malaysia: A DEMATEL-Fuzzy TOPSIS approach. Comput Ind Eng. 2019; 137:106005. [DOI:10.1016/j.cie.2019.106005]
21.De la Hoz-Correa A, Muñoz-Leiva F. The role of information sources and image on the intention to visit a medical tourism destination: A cross-cultural analysis. J Travel Tour Mark. 2019; 36(2):204-19. [DOI:10.1080/10548408.2018.1507865]
22.Najjari H, Didehkhani H, Mostaghimi M, Hosseini SM. Identifying and prioritizing the dimensions of medical tourism with emphasis on technological entrepreneurship. J Health Adm. 2021; 24(1):11-22. [Link]
23.Maxwell JA. Qualitative research design: An interactive approach. California: Sage; 2012. [Link]
24.Belz FM, Baumbach W. Netnography as a method of lead user identification. Creativity Innov Manag. 2010; 19(3):304-13. [DOI:10.1111/j.1467-8691.2010.00571.x]
25.Kozinets RV, De Valck K, Wojnicki AC, Wilner SJ. Networked narratives: Understanding word-of-mouth marketing in online communities. J Mark. 2010; 74(2):71-89. [DOI:10.1509/jm.74.2.71]
26.Bryman A. Mission accomplished?: Research methods in the first five years of Leadership. Leadership. 2011; 7(1):73-83. [DOI:10.1177/1742715010386864]
27.Kozinets RV. Netnography: Redefined. 2th ed. California: Sage; 2015. [Link]
28.Lincoln YS, Guba EG. Naturalistic inquiry. California: Sage; 1985. [Link]
29.Taufik NA, Sulistiadi W. The impact of medical tourism industry for the hospital services and marketing activities: A systematic review. Jurnal ARSI. 2018; 5(1):42-8. [Link]
1.Tonga F, Caglar YS, Aktan ES. Possible early examples of medical tourism. Am J Med Sci. 2021; 362(3):227-32. [DOI:10.1016/j.amjms.2021.05.026] [PMID]
2.Boguszewicz-Kreft M, Kuczamer-Kłopotowska S, Kozłowski A, Ayci A, Abuhashesh M. The theory of planned behaviour in medical tourism: International comparison in the young consumer segment. Int J Environ Res Public Health. 2020; 17(5):1626. [DOI:10.3390/ijerph17051626] [PMID] [PMCID]
3.Lunt N, Hardey M, Mannion R. Nip, tuck and click: Medical tourism and the emergence of web-based health information. Open Med Inform J. 2010; 4:1-11 [DOI:10.2174/1874431101004010001] [PMID] [PMCID]
4.Craigie M, Loader B, Burrows R, Muncer S. Reliability of health information on the internet: An examination of experts’ ratings. J Med Internet Res. 2002; 4(1):e2 [DOI:10.2196/jmir.4.1.e2] [PMID] [PMCID]
5.Bridge M. Medical tourism; The pros and cons [Internet]. The Times. 2007. [Link]
6.Moore A. Health tourism: Don’t forget your toothbrush. Health Serv J. 2009; 119(6139):18-20. [PMID]
7.Miller EA, West DM. Characteristics associated with use of public and private web sites as sources of health care information: Results from a national survey. Med Care. 2007; 45(3):245-51. [DOI:10.1097/01.mlr.0000244509.60556.49] [PMID]
8.Tabibi SJ, Nasiripour AA, Ayubian A, Bagherian MH. [The relation between information mechanisms and medical tourist attraction in Hospitals of Tehran, Iran (Persian)]. Health Inf Manag. 9(3):416-23. https://www.sid.ir/en/Journal/ViewPaper.aspx?ID=403844
9.Kozinets RV. The field behind the screen: Using netnography for marketing research in online communities. J Mark Res. 2002; 39(1):61-72. [DOI:10.1509/jmkr.39.1.61.18935]
10.Ahuja V, Shakeel M. Twitter presence of jet airways-deriving customer insights using netnography and wordclouds. Procedia Comput Sci. 2017; 122:17-24. [DOI:10.1016/j.procs.2017.11.336]
11.Lautier M. International trade of health services: Global trends and local impact. Health Policy. 2014; 118(1):105-13. [DOI:10.1016/j.healthpol.2014.07.004] [PMID]
12.Han H, Hyun SS. Customer retention in the medical tourism industry: Impact of quality, satisfaction, trust, and price reasonableness. Tour Manag. 2015; 46:9-20. [DOI:10.1016/j.tourman.2014.06.003]
13.Hopkins L, Labonté R, Runnels V, Packer C. Medical tourism today: What is the state of knowledge? existing. J Public Health Policy. 2015; 31(2):185-98. [DOI:10.1057/jphp.2010.10] [PMID]
14.Kim S, Arcodia C, Kim I. Critical success factors of medical tourism: The case of South Korea. Int J Environ Res Public Health. 2019; 16(24):4964. [DOI:10.3390/ijerph16244964] [PMID] [PMCID]
15.Park J, Ahn J, Yoo WS. The effects of price and health consciousness and satisfaction on the medical tourism experience. J Healthc Manag. 2017; 62(6):405-17. [DOI:10.1097/JHM-D-16-00016] [PMID]
16.Hu H, Zhang J, Wang C, Yu P, Chu G. What influences tourists’ intention to participate in the Zero Litter Initiative in mountainous tourism areas: A case study of Huangshan National Park, China. Sci Total Environ. 2019; 657:1127-37. [DOI:10.1016/j.scitotenv.2018.12.114] [PMID]
17.Taheri B, Chalmers D, Wilson J, Arshed N. Would you really recommend it? Antecedents of word-of-mouth in medical tourism. Tour Manag. 2021; 83:104209. [DOI:10.1016/j.tourman.2020.104209]
18.Miller A, Smith R, Woods N, Warholak T. Analysis of medical tourism at the Andrade port of entry. J Am Pharm Assoc. 2021; 61(2):e114-9. [DOI:10.1016/j.japh.2020.10.018] [PMID]
19.Cham TH, Cheng BL, Low MP, Cheok JB. Brand image as the competitive edge for hospitals in medical tourism. Eur Bus Rev. 2021; 33(1). [DOI:10.1108/EBR-10-2019-0269]
20.Nilashi M, Samad S, Manaf AA, Ahmadi H, Rashid TA, Munshi A, et al. Factors influencing medical tourism adoption in Malaysia: A DEMATEL-Fuzzy TOPSIS approach. Comput Ind Eng. 2019; 137:106005. [DOI:10.1016/j.cie.2019.106005]
21.De la Hoz-Correa A, Muñoz-Leiva F. The role of information sources and image on the intention to visit a medical tourism destination: A cross-cultural analysis. J Travel Tour Mark. 2019; 36(2):204-19. [DOI:10.1080/10548408.2018.1507865]
22.Najjari H, Didehkhani H, Mostaghimi M, Hosseini SM. Identifying and prioritizing the dimensions of medical tourism with emphasis on technological entrepreneurship. J Health Adm. 2021; 24(1):11-22. [Link]
23.Maxwell JA. Qualitative research design: An interactive approach. California: Sage; 2012. [Link]
24.Belz FM, Baumbach W. Netnography as a method of lead user identification. Creativity Innov Manag. 2010; 19(3):304-13. [DOI:10.1111/j.1467-8691.2010.00571.x]
25.Kozinets RV, De Valck K, Wojnicki AC, Wilner SJ. Networked narratives: Understanding word-of-mouth marketing in online communities. J Mark. 2010; 74(2):71-89. [DOI:10.1509/jm.74.2.71]
26.Bryman A. Mission accomplished?: Research methods in the first five years of Leadership. Leadership. 2011; 7(1):73-83. [DOI:10.1177/1742715010386864]
27.Kozinets RV. Netnography: Redefined. 2th ed. California: Sage; 2015. [Link]
28.Lincoln YS, Guba EG. Naturalistic inquiry. California: Sage; 1985. [Link]
29.Taufik NA, Sulistiadi W. The impact of medical tourism industry for the hospital services and marketing activities: A systematic review. Jurnal ARSI. 2018; 5(1):42-8. [Link]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
