رئوف نوپور، مصطفی شنبه زاده، هادی کاظمی آرپناهی،
دوره ۷، شماره ۱ - ( بهار ۱۴۰۰ )
چکیده
هدف: تشخیص صحیح، دقیق و به موقع بیماری کووید-۱۹ با استفاده از فناوری‌های هوش مصنوعی و یادگیری ماشین نقش مهمی در بهبود شاخص‌های بیماری، استفاده بهینه از منابع محدود بیمارستانی و کاهش بار کاری کارکنان خط مقدم پاندمی خواهد داشت. بنابراین هدف پژوهش حاضر ارزیابی کارایی الگوریتم‌های منتخب داده‌کاوی در تشخیص بیماری کویید-۱۹ خواهد بود.
روش‌ها: پژوهش حاضر یک مطالعه گذشته‌نگر و توصیفی کاربردی است. در این مطالعه از دادههای بیماران بستری شده با تشخیص قطعی کوویید-۱۹ در بازه زمانی ۲۷ اسفند ۱۳۹۸ لغایت ۲۰ آذر ۱۳۹۹ که در پایگاه داده پرونده الکترونیک سلامت بیماری کووید-۱۹ بیمارستان آیت‌الله طالقانی شهرستان آبادان ثبت شده است، استفاده گردید. پس از اعمال معیارهای ورود و خروج برای شناسایی نمونه‌ها در نهایت ۴۰۰ رکورد به عنوان ورودی و تغذیه وارد نرم‌افزار داده کاوی وکا ورژن ۳,۹ شد. دادهها با استفاده از ملاک کای دو برای تعیین متغیرها به منظور آموزش الگوریتم‌ها، عملکرد آن‌ها براساس معیارهای مختلف ارزیابانه در ماتریس آشفتگی مورد مقایسه قرار گرفتند.
نتایج: براساس مقایسه عملکرد الگوریتم‌های داده‌کاوی با توجه به معیارهای ارزیابانه در ماتریس آشفتگی، الگوریتم J-۴۸ با میزان حساسیت، دقت، و ضریب همبستگی ماتیوس به ترتیب ۰/۸۵، ۰/۸۵، ۰/۶۸ عملکرد بهتری نسبت به سایر الگوریتم‌های داده‌کاوی برای تشخیص بیماری کووید-۱۹ داشت. ۳ متغیر وجود ضایعات ریوی، تب و سابقه تماس با افراد مظنون به کرونا با در نظر گرفتن شاخص جینی ایندکس برای تعیین نقطه تقسیم، به ترتیب با میزان جینی ایندکس ۰/۲۱۷، ۰/۲۰۵ و ۰/۱۸۸ به عنوان مهم ترین فاکتورهای موثر در تشخیص کرونا در نظر گرفته شدند.
نتیجه‌گیری: استفاده از روشهای داده کاوی منتخب و به طور خاص الگوریتم J-۴۸ قابلیت بالایی در تشخیص به موقع و اثربخش بیماری کووید-۱۹ در قالب سیستم‌های پشتیبان تصمیم یار بالینی خواهد داشت.
دکتر راضیه میرزائیان، آقای مصطفی شنبه زاده، دکتر محمدرضا افراش، دکتر هادی کاظمی آرپناهی،
دوره ۱۰، شماره ۵ - ( مقالات در انتظار انتشار ۱۴۰۳ )
چکیده
هدف: طب ایرانی در مقایسه با طب رایج دارای رویکردی متفاوت در فرایند درمان است و با انواع دادههای بالینی و روشهای مراقبتی، همراه می باشد. ایجاد سیستم اطلاعات طب ایرانی نقش مهمی در جمع آوری، سازماندهی، پردازش و گزارش داده های طب ایرانی دارد. هدف از این مطالعه طراحی مدل مفهومی برای ایجاد سیستم اطلاعات طب ایرانی است.
روش ها: پژوهش حاضر از نوع توسعه ای- کاربردی است که به روش کیفی انجام شد. در مرحله نخست، بررسی ویژگی های سیستم اطلاعات طب سنتی در سایر کشورها، با استفاده از روش مرور نظام یافته انجام گردید. در مرحله دوم، جهت شناسایی وضعیت موجود مدیریت اطلاعات طب ایرانی به روش هدفمند با ۲۹ نفر از متخصصان و داروسازان طب ایرانی مصاحبه صورت گرفت. مرحله سوم مدل مفهومی با استفاده از نرم افزار آرگو یو ام ال نسخه ۳۴/۰ ترسیم شد و در نشست خبرگان تعیین اعتبار گردید.
نتایج: بر اساس نتایج استخراج شده از مرورنظام یافته، ۲۶ مقاله مرتبط در بازه زمانی بین سال های ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۴ شناسایی شدند. سپس وضعیت موجود مدیریت اطلاعات طب ایرانی در قالب ۱۱ محور دسته بندی و میزان اهمیت نظرات به صورت فراوانی استخراج شد. در مرحله سوم، مدل مفهومی سیستم اطلاعات طب ایرانی طراحی و اعتبارسنجی شد.
نتیجه گیری: با وجود تنوع و گستردگی عناصر داده در سیستم مراقبت طب ایرانی، طراحی مدل مفهومی سیستم اطلاعات طب ایرانی می تواند، در زمینه ایجاد نمونه اولیه سیستم اطلاعات ملی، یکپارچه، کارآمد بسیار موثر باشد.
