مجله اطلاع رسانی پزشکی نوین

مقدمه
سواد سلامت یکی از فاکتورهای مهم است که کیفیت زندگی بشر امروزی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. سواد سلامت یافتن و درک اطلاعات بهداشتی و تصمیم‌گیری مناسب در مدیریت بیماری و یافتن بهترین خدمات بهداشتی است. به گفته سازمان بهداشت جهانی، سواد سلامت هم به‌عنوان وسیله و هم در نتیجه عمل، افراد را قادر می‌‌کند تا بیشتر در جامعه مشارکت کنند تا از خود و مردم مراقبت کنند [1]. سواد سلامت یک مؤلفه اجتماعی سلامت است که در آموزش بهداشت و ارتقای سلامت افراد جامعه نقش اساسی را ایفا می‌کند و به‌عنوان وسیله‌ای برای بهبود پیامدهای سلامت و کاهش نابرابری در سلامت در نظر گرفته می‌شود. 
سواد سلامت همچنین به‌عنوان یک ساختار چند‌بعدی که سطوح سواد عملکردی، تعاملی و انتقادی را ترکیب می‌کند، شناخته می‌شود [2]. سواد سلامت عامل مهمی در رفتارهای سلامت فردی و پیامدهای سلامتی است. سواد ناکافی سلامت یکی از مشکلات اساسی در جهان است و برخی از مطالعات نشان می‌دهد که بستری شدن در بیمارستان در افرادی با سواد سلامت  بالاتر، کمتر است [3].
مطالعات همچنین نشان داده‌اند که سواد سلامت محدود به استفاده بیش‌از‌حد یا استفاده کم از خدمات بهداشتی مرتبط است [4 ,5]. سواد سلامت ارتباط نزدیکی نیز با استفاده از مراقبت‌های بهداشتی پیشگیرانه دارد [6].
مطالعات دیگر نیز نشان داد که سواد سلامت محدود به دانش سلامت کم و پیامدهای سلامت ضعیف و همچنین مهارت‌های خود‌مدیریتی پایین در افراد منجر می‌شود [8 ،7].
مطالعات زیادی در جهان از نظر سواد سلامت و گروه‌های جمعیتی مختلف انجام شد. در گروه سنی دانشجویان می‌بینیم که با وجود سن مناسب دانشجویان و سلامت این گروه، آن‌ها در هنگام تغییر محیط زندگی و سبک زندگی خود با چالش‌های مختلفی روبه‌رو هستند که می‌تواند به رفتارهای خطرناک اجتماعی و بهداشتی و مخاطرات سلامتی برای آنان منجر شود.مطالعات در مورد تأثیر متغیر سن بر سواد سلامت نتایج متفاوتی نشان دادند. درحالی‌که برخی از مطالعات نشان داده‌اند که افراد مسن سواد سلامت ناکافی دارند [9 ،7]. سایر مطالعات نشان داده‌اند که سواد سلامت با افزایش سن افزایش می‌یابد [10]. درحالی‌که نتایج مطالعه دیگری نشان داد که سواد سلامت در افراد زیر 25 سال بالاتر از سالمندان نیست [11].
 اکثر مطالعه محققان ارتباط مثبتی بین سواد سلامت و آموزش  و تحصیلات را نشان داد [12، 9 ،7]. در مطالعه‌ای که سورنسن و همکاران در هشت کشور اروپایی (اتریش، اسپانیا، هلند،لهستان، ایرلند آلمان، یونان و بلغارستان) انجام دادند. نتایج نشان داد سطح سواد سلامت در کشورها با توجه به سطوح گروه‌های اجتماعی و سطح تحصیلات متفاوت بود [7]. در مطالعه دیگر در چین نتایج رگرسیون لجستیک چندگانه نشان داد که زندگی در یک منطقه روستایی، افراد کمتر در یک خانوار، سن پایین‌تر و درآمد پایین خانواده با وضعیت سواد سلامت ضعیف مرتبط هستند [9]. همچنین یافته‌های مطالعه بوچمپ و همکاران مبین رابطه بین سواد سلامت و موقعیت اجتماعی‌اقتصادی در گروه‌های آسیب‌پذیر بود [12]. همچنین مطالعات پژوهشگران نشان داده است که سواد سلامت با دانشگاه و برنامه آموزشی تحصیلی و همچنین رشته تحصیلی و سال تحصیلی مرتبط است [13 ،3]. 
با توجه به اینکه دانشجویان گروه‌های مختلف علوم‌پزشکی در آینده کارکنان نظام سلامت جامعه را تشکیل خواهند داد. آموزش صحیح می‌تواند در بالا بردن سطح سواد سلامت جهت آگاهی آنان از وضعیت سلامت خود و خانواده و جامعه مفید باشد. سطح بالای سواد سلامت گروه‌های مختلف انسانی، به‌ویژه در زمانی که جهان در معرض بیماری‌های ویروسی مختلف همانند ویروس کووید ـ 19 قرار دارد همراه با آموزش مؤثر در سنین پایین می‌تواند بر نحوه برخورد افراد با مشکلات سلامت تأثیر بگذارد. بنابراین این مطالعه با هدف تعیین سطح سواد سلامت دانشجویان دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم‌پزشکی هرمزگان در سال تحصیلی 1398-1397 انجام شد. 
مواد و روش‌ها
این مطالعه توصیفی‌تحلیلی در سال 1398 در دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم‌پزشکی هرمزگان شهرستان بندرعباس انجام شد. از مجموع 447 دانشجوی دانشکده پیراپزشکی در  زمان مطالعه 218 دانشجو به روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای انتخاب شدند. دانشجویان در شش دوره کارشناسی: فناوری اطلاعات سلامت، فوریت‌های پزشکی، تکنولوژی پرتونگاری، علوم آزمایشگاهی، اتاق عمل و بیهوشی تحصیل می‌کردند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسش‌نامه استاندارد سواد سلامت بزرگسالان ایرانی استفاده شد [14].
پرسش‌نامه سواد سلامت شامل دو بخش اطلاعات جمعیت‌شناختی پاسخگویان و ابعاد سواد سلامت بود. گویه‌های بخش اطلاعات جمعیت‌شناختی توسط محققین با توجه به جامعه مورد‌مطالعه که دانشجویان بودند طراحی شد و این بخش قبل از بخش اصلی پرسش‌نامه استاندارد سواد سلامت بزرگسالان ایرانی قرار گرفت. 
بخش اطلاعات جمعیت‌شناختی شامل سؤالاتی درمورد سن، جنسیت، مدرک تحصیلی، ترم تحصیلی، وضعیت تأهل، سطح تحصیلات والدین، محل خانواده و منابع اطلاعات سلامت و بیماری بود. بخش سواد سلامت شامل 33 سؤال بود. ابعاد سواد سلامت شامل سؤالات دسترسی (6 سؤال)، مهارت خواندن (4 سؤال)، درک (7 سؤال)، ارزیابی (4 سؤال) و تصمیم‌گیری و استفاده از اطلاعات سلامت (12 سؤال) بود. گویه‌ها بر اساس مقیاس 5 درجه‌ای لیکرت بودند. بخش بعد سواد سلامت شامل 33 سؤال در 5 مورد شامل دسترسی (همیشه 5 امتیاز تا هرگز 1 امتیاز)، مهارت خواندن (بسیار آسان 5 امتیاز تا خیلی سخت 1 امتیاز)، درک (همیشه از 5 امتیاز تا هرگز 1 امتیاز)، ارزیابی (همیشه 5 امتیاز تا هرگز 1 امتیاز) و تصمیم‌گیری و استفاده از اطلاعات بهداشتی (همیشه 5 امتیاز تا هرگز 1 امتیاز). نمرات پاسخ‌دهندگان از حداقل 33 تا حداکثر 165 متغیر بود. نمره بالاتر نشان‌دهنده سواد سلامت بهتر و نمره کمتر نشان‌دهنده سواد سلامت کمتر در افراد است. جهت پایایی پرسش‌نامه از  آزمون آلفای کرونباخ استفاده شد که میزان 0/81 به دست آمد. از دانشجویان مورد‌مطالعه رضایت آگاهانه اخذ شد و به آنان توضیح داده شد که کلیه اطلاعات آنان در پرسش‌نامه محرمانه خواهد بود. محققین پرسش‌نامه‌ها را قبل از شروع کلاس بین دانشجویان دانشکده پیراپزشکی توزیع کردند. به دلیل زمان و ترم تحصیلی، اکثر دانشجویان ترم زوجی بودند و در ترم پنجم و هفتم نبودند. پس از جمع‌آوری پرسش‌نامه‌ها، پرسش‌نامه‌ها توسط محققین کدگذاری و وارد نرم‌افزار SPSS نسخه 16 شد. برای تجزیه‌و‌تحلیل داده‌ها از آزمون کولموگروف ـ اسمیرنوف استفاده و مشخص شد که داده‌ها از توزیع نرمال تبعیت نمی‌کنند. بنابراین برای تجزیه‌و‌تحلیل از آمار غیرپارامتریک استفاده شد. همچنین برای تجزیه‌و‌تحلیل داده‌ها از آزمون یو من‌ویتنی (برای مقایسه دو گروه مانند جنسیت و وضعیت تأهل) و کروسکال والیس (برای مقایسه چند گروه مانند تحصیلات، سن، تحصیلات والدین، محل سکونت و غیره) استفاده شد. همچنین از آزمون تعقیبی برای مقایسه زوجی متغیرهای ابعاد سواد سلامت و سنوات تحصیلی استفاده شد.
یافته‌ها
درمجموع 218 دانشجو در محدوده سنی 18 تا 26 سال در این مطالعه شرکت کردند. میانگین سنی پاسخ‌گویان 21 سال، 61/5 درصد زن و 90/8 درصد مجرد بودند. اکثریت شرکت‌کنندگان (73/9 درصد)، اذعان داشتند که اینترنت منبع اطلاعات بهداشتی آن‌ها بوده و کمترین منبع اطلاعات سلامت مربوط به تلفن (1/4 درصد)، ماهواره (4/1 درصد) و بروشورهای آموزشی (9/6 درصد) بود (جدول شماره 1).




جدول شماره 2 میانگین و انحراف معیار نمرات پاسخ‌دهندگان را به تفکیک متغیرهای جنسیت، رشته و ترم تحصیلی، محل زندگی، وضعیت تأهل و وضعیت سواد والدین نشان می‌دهد. 


جدول شماره 3 مقایسه میانگین ابعاد سواد سلامت با متغیرهای جمعیت‌شناختی را نشان می‌دهد.


نتایج حاکی از تفاوت معنادار در ابعاد «درک» (P=0/008) (P=0/008) و «خواندن» (0/015=P) سواد سلامت در دانشجویان دختر و پسر است. همچنین میانگین ابعاد سواد سلامت در ترم‌های تحصیلی در بعد «تصمیم‌گیری» (0/000=P) و «درک» (0/000=P) و «فهم» (0/016=P) و «دسترسی» (0/038=P) بود. برای بررسی نرمال بودن توزیع متغیرهای تحقیق از آزمون کولموگروف ـ اسمیرنوف استفاده شد.
ازآنجایی‌که هیچ‌یک از متغیرها از توزیع نرمال پیروی نکردند، از آزمون‌های ناپارامتری من‌ویتنی و کروسکال والیس استفاده شد. جدول شماره 4 آزمون من‌ویتنی را برای سواد سلامت و ابعاد جنسیت نشان می‌دهد.


نتایج نشان داد که مقایسه میانگین نمرات دانشجویان دختر در دو بعد خواندن (0/015=P) و درک (P=0/008) وضعیت مطلوب‌تری را نسبت به دانشجویان پسر نشان می‌دهد.
جدول شماره 5 نتایج آزمون کروسکال والیس را نشان می‌دهد.


نتایج نشان‌دهنده روند افزایشی در سطح سواد سلامت دانش‌آموزان سال دوم بود. از آزمون تعقیبی برای مقایسه زوجی متغیرهای ابعاد سواد سلامت و سنوات تحصیلی استفاده شد. 
نتایج نشان داد که در ابعاد «خواندن» (P<0/001، 0/006=‌P) و «درک» (P=0/003، 0/004=P) بین سال‌های اول و چهارم و سال‌های دوم و چهارم تحصیلی تفاوت معناداری وجود دارد. در بعد دسترسی نیز تنها در سال اول و چهارم تفاوت معناداری مشاهده شد (0/004=‌P) نتایج نشان داد که در ابعاد «خواندن» (P<0/001، 0/006=‌P) و «درک» (0/003=P) و (0/004=P) (0/003=‌P ،(P=0/004 بین سال‌های اول و چهارم و همچنین دوم و چهارم تحصیلی تفاوت معناداری وجود دارد. تنها در سال اول و چهارم در بعد «دسترسی» تفاوت معنی‌داری وجود داشت (0/004=P). 
بحث
این مطالعه با هدف تعیین سطح سواد سلامت در بین دانشجویان دانشکده پیراپزشکی انجام شد. یافته‌های ما نشان می‌دهد که سطح سواد سلامت در دانشجویان مورد‌مطالعه در حد متوسط بود. این یافته منعکس‌کننده مطالعات محمدی فرح و همکاران و پناهی و همکاران در ایران است [15, 16]. این یافته مطابق با نتایج مطالعات انجام‌شده در ایران توسط پناهی و همکاران و محمدی فرح و همکاران و محمودی و همکاران و شکاری و همکاران است [15, 16, 17, 18]، اما برخلاف نتایج مطالعه قنبری و همکاران در ایران بود [19]. دلیل این امر می‌تواند پیشرفت تکنولوژی‌های فناوری و استفاده گسترده از گوشی‌های هوشمند و شبکه‌های اجتماعی توسط دانشجویان باشد.
یافته‌های تحقیقات محقیقین درزمینه ارتباط سواد سلامت و جنسیت نتایج متناقضی را نشان می‌دهد [20]. برخی از مطالعات سطح بالاتری از سواد سلامت را در زنان نشان می‌دهد [21, 22, 23]، ولی برخی دیگر از مطالعات، سطح سواد سلامت بالاتری را در مردان نشان دادند [24].
نتایج این پژوهش نشان داد که بر اساس آزمون من‌ویتنی برای سواد سلامت و ابعاد جنسیتی، دانشجویان دختر در هر دو بعد «خواندن» (0/015=P) و «درک» (0/008=P) وضعیت مطلوب‌تری نسبت به دانشجویان پسر داشتند. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که این امر نشان‌دهنده اهمیت بیشتر زنان برای موضوعات سلامتی خود و خانواده خود است در نتیجه آنان زمان بیشتری را صرف مطالعه و درک مطالب بهداشتی و سلامتی و علمی می‌کنند. همچنین مردان به دلیل قدرت تحلیل بالاتری که دارند، محتوای سلامتی را بیشتر مورد ارزیابی قرار می‌دهند. اما به‌طور‌کلی با پیشرفت تکنولوژی و اهمیت روزافزون بهداشت و پیشگیری از بیماری‌ها در تمامی افراد جامعه میانگین سواد سلامت در مردان و زنان به‌طور یکسان بهبود یافته است. 
نتایج پژوهش نشان داد که سطح سواد سلامت در افراد مجرد در دو بعد «دسترسی» و «تصمیم‌گیری» و در افراد متأهل در ابعاد «ارزیابی»، «درک‌» و «خواندن» بالاترین میزان را داشت. اما بین سطح سواد سلامت و وضعیت تأهل رابطه معنی‌داری وجود نداشت که می‌تواند ناشی از دسترسی به امکانات و شرایط آموزشی یکسان در هر دو گروه باشد.این مطالعه نشان داد دانشجویانی که پدرانشان مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد یا بالاتر داشتند، نسبت به سایر دانشجویان از سطح سواد سلامت بالاتری برخوردار بودند. این یافته با یافته‌های  شکاری و چنگ که نشان‌دهنده تأثیر مثبت سطح تحصیلات والدین بر میزان سواد سلامت و رفتار فرزندان بود هم‌خوانی دارد [25 ،18].
یافته‌های این پژوهش نشان داد که دانشجویان ساکن در مراکز استان‌ها از سطح سواد سلامت بالاتری در ابعاد سواد سلامت «خواندن»، «دسترسی»، «درک » و «ارزیابی» داشتند و همچنین دانشجویان ساکن شهرها در بُعد «ارزیابی و تصمیم‌گیری» سطح بالاتری داشتند این امر می‌تواند به‌دلیل وجود امکانات بیشتر آموزشی، پزشکی، فناوری، رفاهی و بهداشتی، جمعیت بیشتر، ارتباطات اجتماعی گسترده و وجود مراکز درمانی بزرگ و پیشرفته در مراکز استان‌ها و شهرهای بزرگ باشد.
 نتایج این مطالعه نشان داد که سطح سواد سلامت در بین دانشجویان رشته‌های بالینی و مرتبط با سلامت مانند بیهوشی در ابعاد «خواندن» و «دسترسی» و در دانشجویان فوریت‌های پزشکی در ابعاد «درک مطلب» و در دانشجویان تکنولوژی پرتونگاری در ابعاد «ارزیابی» و دانشجویان علوم آزمایشگاهی از نظر «تصمیم‌گیری و رفتار» بالاتر از دانشجویان در رشته‌های غیربالینی مانند فناوری اطلاعات سلامت بود. این یافته‌ها منطبق با مطالعه ایوانس است [26]. دانشجویان در رشته‌های بالینی و مرتبط با سلامت نسبت به دانشجویان دیگر رشته‌های پایه پزشکی در طول تحصیل، اطلاعات بیشتری درمورد سلامت، مراقبت‌های بهداشتی و پیشگیری از بیماری دریافت می‌کنند. این امر می‌تواند به‌دلیل وجود دوره‌های بالینی نظری و عملی و وجود دوره‌های کارورزی متعدد در طول ترم‌های تحصیلی برای این گروه‌های تحصیلی باشد. به منظور ارتقای سطح سواد سلامت در رشته‌های غیربالینی، برگزاری کارگاه‌های آموزشی مرتبط با سلامت و مسائل بهداشتی برای همه رشته‌های تحصیلی توصیه می‌شود.
نتایج این پژوهش نشان داد که سواد سلامت در تمامی ابعاد از ترم اول تا سوم رشد مطلوبی نداشته است، اما از ترم چهارم به بعد رشد قابل‌توجهی داشته است. آزمون تعقیبی نشان داد که ابعاد سواد سلامت «درک»، «خواندن» و «تصمیم‌گیری» بین سال‌های اول تا چهارم تحصیلی بیشترین رشد را داشته است. این امر می‌تواند به‌دلیل وجود دوره‌های تئوری و عملی و همچنین دوره‌های کارآموزی و ارتباط بیشتر دانشجویان با محیط بیمارستان در سال‌های تحصیلی بالاتر باشد. این یافته‌ها با اکثر مطالعات سواد سلامت مبتنی بر دانشگاه که نشان‌دهنده افزایش سواد سلامت با افزایش سطح تحصیلی بود، تأیید شد [27, 28, 29 ,30].
یافته‌های این تحقیق به ما نشان داد که گنجاندن یک برنامه درسی هدفمند جهت بالا بردن سواد سلامت در تمامی رشته‌ها، در تمامی دانشکده‌ها، به‌ویژه دانشکده پیراپزشکی و رشته‌هایی مانند فناوری اطلاعات سلامت در ارتقای سطح سواد سلامت دانشجویان مفید است. این امر می‌تواند در افزایش توانایی دانشجویان در مراقبت از خود و خانواده مؤثر باشد. همچنین به دانشجویان بالینی کمک می‌کند تا بتوانند در آینده شغلی خود در مراکز بهداشتی‌درمانی به بیماران خدمات مفیدتری را ارائه دهند. پیشنهاد می‌شود آموزش مناسب به‌منظور بالا بردن سطح سواد سلامت متناسب با نیازهای مختلف گروه‌های دانشجویی در برنامه درسی همه دانشگاه‌های علوم‌پزشکی گنجانده شود.

ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
این مقاله نتیجه طرح تحقیقاتی مصوب دانشگاه علوم‌پزشکی هرمزگان به شماره HUMS: 980396 است و کد اخلاق  IR.HUMS.REC.1399.223 است.

حامی مالی
این مقاله با حمایت مالی معاونت تحقیقات دانشگاه علوم‌پزشکی هرمزگان انجام شده است.

مشارکت نویسندگان
ارائه ایده و طراحی مطالعه و بررسی متون و تدوین مقاله: پروین لک بالا؛ گردآوری داده‌ها و بررسی متون: زهرا ارزافی؛ گردآوری دادها و تحلیل داده‌ها: نرگس میری؛ گردآوری داده‌ها و همکاری در طراحی مطالعه: فاطمه مزمت.

تعارض منافع
در مطالعه حاضر هیچ‌گونه تعارض منافعی توسط نویسندگان مقاله گزارش نشده است.
 

References
1.Kickbusch I, Pelikan JM, Apfel F, Tsouros AD‎. Health literacy: The solid facts. Geneva: World Health Organization; 2013. [Link]
2.Smith SK, Nutbeam D, McCaffery KJ. Insights into the concept and measurement of health literacy from a study of shared decision-making in a low literacy population. J Health Psychol. 2013; 18(8):1011-22. [DOI:10.1177/1359105312468192] [PMID]
3.Baker DW, Gazmararian JA, Sudano J, Patterson M. The association between age and health literacy among elderly persons. J Gerontol B Psychol Sci Soc Sci. 2000; 55(6):S368-74. [DOI:10.1093/geronb/55.6.S368] [PMID]
4.Haun JN, Patel NR, French DD, Campbell RR, Bradham DD, Lapcevic WA. Association between health literacy and medical care costs in an integrated healthcare system: A regional population based study. BMC Health Serv Res. 2015; 15:249. [DOI:10.1186/s12913-015-0887-z] [PMID] [PMCID]
5.Rasu RS, Bawa WA, Suminski R, Snella K, Warady B. Health literacy impact on national healthcare utilization and expenditure. Int J Health Policy Manag. 2015; 4(11):747-55. [DOI:10.15171/ijhpm.2015.151] [PMID] [PMCID]
6.Goto E, Ishikawa H, Okuhara T, Kiuchi T. Relationship of health literacy with utilization of health-care services in a general Japanese population. Prev Med Rep. 2019; 14:100811. [DOI:10.1016/j.pmedr.2019.01.015] [PMID] [PMCID]
7.Sørensen K, Pelikan JM, Röthlin F, Ganahl K, Slonska Z, Doyle G, et al. Health literacy in Europe: Comparative results of the European health literacy survey (HLS-EU). Eur J Public Health. 2015; 25(6):1053-8. [DOI:10.1093/eurpub/ckv043] [PMID] [PMCID]
8.Mikkonen, J. Social determinants of health: The Canadian facts. Toronto: York University School of Health Policy and Management; 2010. [Link]
9.Wang X, Guo H, Wang L, Li X, Huang M, Liu Z, et al. Investigation of residents’ health literacy status and its risk factors in Jiangsu Province of China. Asia Pac J Public Healt. 2015; 27(2):NP2764-72. [DOI:10.1177/1010539513487012] [PMID]
10.Nakayama K, Osaka W, Togari T, Ishikawa H, Yonekura Y, Sekido A, et al. Comprehensive health literacy in Japan is lower than in Europe: A validated Japanese-language assessment of health literacy. BMC Public Health. 2015; 15:505. [DOI:10.1186/s12889-015-1835-x] [PMID] [PMCID]
11.HLS-EU Consortium. Comparative report of health literacy in eight EU member states. Maastricht: Maastricht University; 2012. [Link]
12.Beauchamp A, Buchbinder R, Dodson S, Batterham RW, Elsworth GR, McPhee C, et al. Distribution of health literacy strengths and weaknesses across socio-demographic groups: A cross-sectional survey using the Health Literacy Questionnaire (HLQ). BMC Public Health. 2015; 15:678. [DOI:10.1186/s12889-015-2056-z] [PMID] [PMCID]
13.Furnham A, Cook R, Martin N, Batey M. Mental health literacy among university students. J Public Ment Health. 2011; 10(4):198-210. [DOI:10.1108/17465721111188223]
14.Montazeri AL, Tavousi M, Rakhshani FA, Azin SA, Jahangiri K, Ebadi M, et al. [Health Literacy for Iranian Adults (HELIA): Development and psychometric properties (Persian)]. Payesh. 2014; 13(5):589-99.  [Link]
15.Panahi R, Ramezankhani A, Tavousi M, Osmani F, Ghazanfari E, Niknami S. [Evaluation of Health Literacy and its influencing factors on dormitory students of Shahid Beheshti University of Medical Sciences in Tehran (Persian)]. J Educ Community Health. 2016; 3(3):30-6.‏ [DOI:10.21859/jech-03035]
16.Mohammadi Farah S, Saati Asr MH, Kavivani Manesh A, Barati M, Afshari M, Mohammadi Y. [Health literacy level and its related factors among college students of Hamadan University of Medical Sciences, Hamadan, Iran (Persian)]. J Educ Community Health. 2017; 4(2):11-7.‏ [DOI:10.21859/jech.4.2.11]
17.Mahmoudi H, Taheri A. [Relation between information literacy and health literacy of students in Ferdowsi University of Mashhad (Persian)]. Hum Inf Interact. 2015; 2(2):31-41. [Link]
18.Shekari H. Investigating and prioritizing factors affecting health literacy in university students of Yazd using artificial neural network technique. J Community Health Res. 2019; 8(1):29-37. [DOI:10.18502/jchr.v8i1.559]
19.Ghanbari S, Ramezankhani A, Montazeri A, Mehrabi Y. Health literacy measure for adolescents (HELMA): Development and psychometric properties. PloS One. 2016; 11(2):e0149202. [DOI:10.1371/journal.pone.0149202] [PMID] [PMCID]
20.Paasche-Orlow MK, Parker RM, Gazmararian JA, Nielsen-Bohlman LT, Rudd RR. The prevalence of limited health literacy. J Gen Intern Med. 2005; 20(2):175-84. [DOI:10.1111/j.1525-1497.2005.40245.x] [PMID] [PMCID]
21Lee HY, Lee J, Kim NK. Gender differences in health literacy among korean adults: Do women have a higher level of health literacy than men? Am J Mens Health. 2015; 9(5):370-9. [DOI:10.1177/1557988314545485] [PMID]
22.Kim, J. Measuring the level of health literacy and influence factors: Targeting the visitors of a university hospital’s outpatient clinic. J Korean Clin Nurs Res. 2011. 17(1): p.27-34.  [DOI:10.4040/jkan.2008.38.2.195] [PMID]
23.Kutner M, Greenburg E, Jin Y, Paulsen C. The health literacy of America’s adults: Results from the 2003 national assessment of adult literacy. NCES 2006-483. Washington: National Center for Education Statistics; 2006. [Link]
24.Toçi E, Burazeri G, Kamberi H, Jerliu N, Sørensen K, Brand H. Socio-economic correlates of functional health literacy among patients of primary health care in Kosovo. Public Health. 2014. 128(9):842-8. [DOI:10.1016/j.puhe.2014.06.009] [PMID]
25.Cheng TL, Dreyer BP, Jenkins RR. Introduction: Child health disparities and health literacy. Pediatrics. 2009; 124(Suppl_3):S161-2. [DOI:10.1542/peds.2009-1100C] [PMID]
26.Evans AY, Anthony E, Gabriel G. Comprehensive health literacy among undergraduates: A Ghanaian university-based cross-sectional study. Health Lit Res Pract. 2019; 3(4):e227-37. [DOI:10.3928/24748307-20190903-01] [PMID] [PMCID]
27.Hansen HR, Shneyderman Y, Belcastro PA. Investigating the association of health literacy with health knowledge and health behavior outcomes in a sample of urban community college undergraduates. Am J Health Educ. 2015; 46(5):274-82. [DOI:10.1080/19325037.2015.1055016]
28.Wang W, Hou Y, Hu N, Zhang D, Tao J, Man Y, et al. A cross-sectional study on health-related knowledge and its predictors among Chinese vocational college students. BMJ Open. 2014; 4(10):e005182. [DOI:10.1136/bmjopen-2014-005182] [PMCID]
29.Zhang Y, Zhang F, Hu P, Huang W, Lu L, Bai R, et al. Exploring health literacy in medical university students of Chongqing, China: A cross-sectional study. PloS One. 2016; 11(4):e0152547. [DOI:10.1371/journal.pone.0152547] [PMID] [PMCID]
30.Zhang Y, Zhang F, Hu P, Huang W, Lu L, Bai R, et al. Exploring health literacy in nursing students of Chongqing, China: A cross-sectional survey using the health literacy questionnaire. Lancet. 2016; 388(S 1):S99. [DOI:10.1016/S0140-6736(16)32026-8]